Halil İbrahim BÜYÜKBAŞ

Halil İbrahim BÜYÜKBAŞ

Tüm Yazıları

X’in Konum Özelliği ile Çöken Büyük Yalan!

25 Kasım 2025
h4 { font-size: 24px !important; } Print Friendly and PDF

Dezenformasyon Hesaplarının İfşası ve Dijital Operasyonların Perde Arkası

Bir Tıkla Düşen Maskeler!

X platformu son dönemde çok kritik bir özellik yayınladı:

“About this account / Bu hesap hakkında” bölümü.

Bu özellik, bir hesabın hangi ülkeden yönetildiğini, ne zaman açıldığını, kaç defa isim değişikliği yaptığını ve hangi uygulama mağazasından indirildiğini gösteriyor.

İlk bakışta sıradan bir ayrıntı gibi görünüyordu…

Ancak kısa sürede anlaşıldı ki:

Bu özelliğin açılması, Türkiye başta olmak üzere birçok ülkede yıllardır süren dijital manipülasyonun maskesini düşürdü.

Kimisi “Atatürkçü kadın”, kimisi “milliyetçi genç”, kimisi “İBB çalışanı”, kimisi “CHP haber hesabı”, kimisi “dindar muhafazakâr”, kimisi “Ateist gençlik” kimliği altında görünse de…

X’in konum verileri gösterdi ki bu hesapların büyük bölümü ABD, Kanada, Almanya, Hollanda, İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri, Irak ve Güney Asya gibi bölgelerden yönetiliyor.

Bu çalışma, hem paylaşılan verileri hem de sosyal medya istihbaratı literatürünü bir araya getirerek Türkiye’deki dijital operasyonların görünmeyen yüzünü inceliyor.

1. Dijital Operasyonların Mantığı: “İçeridenmiş Gibi Görünmek”

Profesyonel propaganda ağlarının ilk kuralı şudur:

“Hedef kitle seni kendi içinden biri sandığı anda manipülasyon başarıya ulaşır.”

Bu nedenle operasyonel hesaplar genellikle:

• “Genç kız profili”

• “Şehit yakını”

• “Alevi genç”

• “Laik feminist”

• “Milliyetçi askeri öğrenci”

• “CHP haber sayfası”

• “Atatürkçü hesap”

• “İstanbul Büyükşehir çalışanı”

gibi güçlü kimliklerin arkasına saklanır.

Fakat X’in son özelliği, bu kimliklerin arkasındaki gerçek coğrafi merkezleri de ortaya koydu.

Birdenbire ortaya çıkan gerçek şuydu:

-Türkiye’de siyaset tartışan hesaplar North America çıkıyor.

-Milliyetçi görünen hesaplar Germany çıkıyor.

- Ateist TV, Daily CHP gibi hesaplar West Asia çıkıyor.

- Atatürkçü profiller Hollanda ve Almanya çıkıyor.

- İsrail ordusu gibi davranan hesaplar South Asia çıkıyor.

- İran ve Ortadoğu haber hesapları Kanada çıkıyor.

- Sudan’da savaşan örgütlerin hesapları Birleşik Arap Emirlikleri çıkıyor.

Bu hem Türkiye’de hem dünyada devlet destekli propaganda ağlarının uzun süredir var olduğunu somutlaştırdı.

2. Tüm Verilerin Derlenmesi: İfşa Olan Hesaplar

Aşağıdaki tablo, paylaşılan tüm görsellerden toplanan hesapları içeriyor.

Hesap Adı Göründüğü Kimlik Konum (X Verisi)       Risk Analizi
Büyükşehir Çalışıyor Yerel belediye/CHP algısı North America Yurt dışı merkezli siyasi manipülasyon
Etkili Haber Haber sayfası North America Bot/Trol davranış kalıbı
Sebastian Trudeau Türk siyaseti yorumcusu North America Kimlik taklidi, diaspora manipülasyonu
BELUS Magazin / siyasi mizah South Africa / Germany Hesap geçmişi uyumsuz, çoklu konum
Solcu Gazete Sol görüşlü haber hesabı West Asia Bölgesel manipülasyon olasılığı
Nursse Türk hemşire profili Iraq Kimlik taklidi, bağlamsız konum
ATAKIZ Milliyetçi kadın profili Germany Tipik diaspora manipülasyon profili
Daily CHP CHP yanlısı haber West Asia Bot-performans, sahte trafik
Bahriye Üçok Feminist/Atatürkçü persona Netherlands Kimlik gaspı / manipülasyon
Ateist TV Ateist içerik West Asia Dini provokasyon, toplumsal gerilim üretimi
Ekrem İmamoğlu News İstanbul odaklı sözde haber United States ABD merkezli operasyon hesabı
@0harfi Milliyetçi/Genç persona West Asia Mezhep/etnisite tartışması tetikleme
ATATÜRK (spoofer) Kemalist görünüm Germany Kimlik suiistimali, kitle yönlendirme
Israel Army (spoof) İsrail ordusu görünümü South Asia İsrail ile alakası olmayan sahte hesap
Iran Monitor / Iran Military Monitor İran odaklı haber Canada Kuzey Amerika merkezli Ortadoğu operasyonu
Michael Sıradan kullanıcı profili North America Spam/trol etkileşim ağı
Av. Cemil Çiçek (Fake) Türk hukukçu kimliği Netherlands Kimlik gaspı + siyasi manipülasyon
Yossi Cohen İsrailli persona Israel İsrail merkezli psikolojik harp hesabı
İzzet Murat Güler (Fake) Türk profili gibi Israel Yerli kimlik taklidi ile İsrail bağlantısı
Sudan RSF (Hızlı Destek Kuvvetleri) Sudan PM Ofisi gibi gösterilmiş BAE Bölgesel savaş propagandası

 

3. Bu Hesapların Ortak Noktaları: Operasyon Şablonu Çok Net

A) Kimlik Performansı

Hepsinin ortak özelliği: Sahte bir kimliğe bürünmek.

Bu kimlikler genellikle toplumda “dokunulmaz” görülen kimliklerdir:

• Genç kadın

• Şehit yakını

• Kemalist genç

• Milliyetçi asker

• Alevi genç

• CHP çalışanı

• Muhafazakâr amca

B) Konum Uyuşmazlığı

Hesap Türkiye’deki bir tartışmayı yürütüyor ama:

ABD, Kanada, Hollanda, Almanya, İsrail veya BAE’den yönetiliyor.

C) Senkronize Paylaşım

Aynı içerikleri aynı dakikalarda ve aynı vurgu ile paylaşıyorlar.

4. Bütün Bu Veriler Bize Ne Söylüyor?

X’in konum özelliği, tarihte ilk kez dijital manipülasyonun haritasını açığa çıkardı.

Bu hesaplar:

• Türkiye içinde kaos üretmeyi

• Toplumu kutuplaştırmayı

• Kimlik çatışmalarını büyütmeyi

• Siyasi figürleri hedef göstermeyi

• Gerçek gündemi manipüle etmeyi

• Seçim süreçlerinde algı yönetmeyi

amaçlayan profesyonel operasyon hesaplarıdır. Bu yapı artık “trol ordusu” seviyesinde değildir. Bu, uluslararası destekli psikolojik harp ağıdır.

5. Ne Yapmalıyız!

“Türkiye’nin dijital alanı, yurt dışı merkezli operasyon hesapları tarafından kuşatılmak isteniyor.”

Bu nedenle:

• Sosyal medya içeriklerini sorgulamak,

• Kimlik performanslarına dikkat etmek,

• Ani trendlerin kaynağını araştırmak,

• Kimlik taklidine karşı bilinçli olmak,

milli güvenliğin dijital boyutunun bir parçasıdır.

Türkiye Bu Dijital Savaşa Nasıl Karşılık Vermeli?

-Siber Güvenlik Başkanlığı’nın Üstlenmesi Gereken Stratejik Rol

Bugün gördüğümüz tablo çok açıktır:

Türkiye’nin dijital alanı, dış merkezli operasyon hesapları tarafından sistematik biçimde hedef alınmaktadır.

Bu sadece sosyal medya kaosu değildir.

Bu, devletlerin devletlere karşı yürüttüğü "5. Nesil Hibrit Savaşın" bir parçasıdır.

Bu nedenle Türkiye’nin atacağı adımlar sadece “bireysel tedbirler” değil, "kurumsal, sürekli ve milli bir savunma mimarisi" olmak zorundadır.

Tam da bu noktada, "Siber Güvenlik Başkanlığı" kilit taşıdır.

Türkiye için yapılması gerekenler çok nettir:

1. Siber Güvenlik Başkanlığı bünyesinde “Dijital Operasyonlar İzleme ve Müdahale Merkezi” kurulmalıdır.

Bu merkez:

-" X, Facebook, Instagram, TikTok gibi platformlardaki" yabancı merkezli hesap ağlarını anlık izlemeli,

-Konum verisi + davranış analizi + içerik eşleşmesi yöntemlerini birleştirerek “operasyon kümelerini” tespit etmelidir.

- Gerektiğinde BTK, EGM Siber, MİT ve MASAK ile eşgüdümlü çalışmalıdır.

Bu, Türkiye’nin dijital ortamda ilk kez "savunma + karşı koyma" kapasitesi kazanması demektir.

2. Yabancı merkezli sahte kimliklerle yürütülen propaganda için platformlarla “zorunlu acil bildirim protokolü” imzalanmalıdır.

Nasıl ki terör içerikleri için özel protokoller varsa,

"Türkiye’yi hedef alan dijital operasyonlar için de aynı sistem kurulmalıdır."

X, Türkiye’nin talebi üzerine:

- Operasyon şüphesi taşıyan hesapları,

- Bot ağlarını,

- Konum manipülasyonunu,

- Kimlik taklidi içeren profilleri

"24 saat içinde raporlama zorunluluğu" altına alınmalıdır.

Bu, ulusal hâkimiyetin dijital alana taşınmasıdır.

3. Siber Güvenlik Başkanlığı bünyesinde “Ulusal Sosyal Medya İstihbarat Analitiği” altyapısı kurulmalıdır.

Bu sistem:

- Büyük veri analizi,

- Makine öğrenmesi,

-  Yapay zekâ tabanlı davranış tespiti,

- Bot ağlarını açığa çıkaran ilişki haritaları,

- Hesap grupları arasındaki eşzamanlı paylaşım korelasyonları

gibi teknikleri kullanarak dijital operasyonları "erken tespit eden radar sistemi" işlevi görmelidir.

Türkiye’nin, NATO ülkeleri ile aynı seviyede “dijital erken uyarı sistemi” kurması artık zorunluluktur.

4. “Ulusal Dijital Savunma Doktrini” çıkarılmalıdır.

Bu doktrin:

 - Basit bir sosyal medya rehberi değil,

- Türkiye’nin siber egemenliğini tanımlayan,

- Dijital tehditlere karşı devlet reflekslerini belirleyen,

- Seçim dönemleri, kriz anları, terör saldırıları ve dış operasyon süreçlerinde

  uygulanacak ‘ulusal bütünleşik savunma planı’ olmalıdır.

Dijital alan artık “cephe hattıdır”.

Bu hatta doktrinsiz çıkılmaz.

5. Kamu kurumları ve kritik altyapılar için “zorunlu dijital farkındalık eğitimi” uygulanmalıdır.

Sadece gençler değil:

- Belediyeler,

- Bakanlıklar,

- Valilikler,

- Kamu çalışanları,

- Siyasi aktörler,

- Basın mensupları

operasyon hesaplarını tanımak zorundadır.

Bir devlet memurunun, bir gazetecinin, bir politikacının "yabancı merkezli bir troll ağı ile etkileşime girmesi", dijital güvenlik açısından ciddi bir zafiyettir.

6. Yerli Sosyal Medya Çözümleri ve Yerli Dijital Altyapı hızlandırılmalıdır.

X ve diğer platformlar yabancı şirketlerin elindedir.

Bu nedenle hangi veriyi kime gösterdikleri, hangi hesapları büyüttükleri veya bastırdıkları "Türkiye’nin kontrolü dışında" gerçekleşmektedir.

Siber Güvenlik Başkanlığı liderliğinde:

- Yerli sosyal medya algoritmaları,

- Yerli içerik filtreleme ve doğrulama sistemleri,

- Devlet kurumlarında kullanılacak yerli haberleşme altyapıları

devletin ulusal dijital egemenliğini güçlendirecektir.

7. Yasal düzenlemeler güncellenmeli, “Dijital Yabancı Müdahale Suçu” tanımlanmalıdır.

Tıpkı ülkelerin seçimlere müdahaleyi suç sayması gibi,

Türkiye de dijital propaganda yoluyla,

- toplumsal huzuru bozmayı,

- iç çatışma çıkarmayı,

- kimlik gruplarını kışkırtmayı,

- kurumları hedef almayı,

- devlet otoritesini sarsmayı

amaçlayan yabancı operasyonları "milli güvenlik kategorisine" almalıdır.

Bu tanım, hem caydırıcı olur hem de uluslararası hukuki mücadelede Türkiye’nin elini güçlendirir.

Bugün X’in konum özelliği bize çok net bir şeyi gösterdi: Türkiye dijital bir savaşın içindedir.  Bu savaşın en kritik mevzii ise Siber Güvenlik Başkanlığı’dır.

Bu kurum sadece teknik bir birim değildir. Ve bu mücadeleyi kazanan milletler, geleceğin dünyasında söz sahibi olacaktır.

 

 

(E)Tuğg. Halil İbrahim BÜYÜKBAŞ

Tüm hakları SDE'ye aittir.
Yazılım & Tasarım OMEDYA