Halil İbrahim BÜYÜKBAŞ

Halil İbrahim BÜYÜKBAŞ

Tüm Yazıları

Telefon Çiftlikleri!-Dijital Kölelikten Algı Savaşına

31 Ekim 2025
h4 { font-size: 24px !important; } Print Friendly and PDF

Bir zamanlar tarlalarda çalışan köleler vardı…

Bugün o tarlalar değişti.

Artık üretim, veriyle yapılıyor; emek, tuşlarla ölçülüyor.

Ve “telefon çiftliği” adı verilen yeni bir sistem, modern dünyanın görünmeyen kölelik düzenini kuruyor.

Telefon Çiftliği Nedir?

Bir odanın içinde dizilmiş onlarca, bazen yüzlerce akıllı telefon düşün…

Hepsi kablolarla besleniyor, bir bilgisayar tarafından yönetiliyor.

Dışarıdan bakıldığında hepsi ayrı birer kullanıcı gibi görünür, ama aslında hepsi tek bir elin komutuyla hareket eder.

Bazı teknoloji şirketleri bunu test amacıyla kullanır;

Uygulamaların farklı cihazlarda nasıl çalıştığını ölçmek için.

Bu, sistemin meşru yüzüdür.

Ama perde arkasında — görünmeyen, karanlık bir taraf daha vardır.

Sahte Dünyaların Gerçek Teknolojisi!

Bir videonun bir gecede milyon izlenmeye ulaşması, bir ürünün binlerce sahte yorumla “çok beğenildi” görünmesi ya da bir siyasi hesabın aniden yüz binlerce beğeni alması…

Bunların hiçbiri tesadüf değildir.

Bu, dijital dünyanın yapay kalabalıklarıyla mümkün hale geldi.

Artık sadece spam değil, algı üretiliyor.

Gerçek olmayan profiller, duygulara dokunan sahte mesajlarla insanların tercihlerini, öfkelerini, hatta oylarını bile yönlendirebiliyor.

Telefon Çiftliklerinin İçinde:

Gerçeğin Maskesi

O zaman beni iyi dinle…

Bir insan mı sanıyorsun?

Gördüğün her profilin, her hesabın, her yorumun arkasında bir “insan” olduğunu mu düşünüyorsun?

Yanılıyorsun dostum.

Burası bir bot farm, yani telefon çiftliği.

Twitter, Reddit, Facebook, TikTok gibi platformlarda gördüğün o hesapların bir kısmı—aslında gerçek insanlar değil.

Artık emülatörlerle değil, binlerce gerçek telefonla çalışıyorlar.

Çünkü emülatörler kolayca tespit ediliyor; ama fiziksel SIM kartlar ve cihazlar devreye girince, algoritmalar bile kandırılabiliyor.

Peki neden bu botlar var?

Çünkü hepsi tek bir amaç için yaratıldı:

İçerikleri yapay şekilde popüler göstermek, algoritmaları kandırmak ve toplumun algısını yönetmek.

Bir yayına bin kişi aynı anda girebiliyor, binlerce sahte profil aynı cümleyi paylaşıyor.

Bir tartışma başladığında, dijital bir ordu aynı anda “tepkisini” veriyor.

Ve bu sahte hareketlilik, çoğu zaman insanları gerçek olduğuna ikna ediyor.

Bu sistemlerde binlerce telefon farklı davranış biçimlerine sahipmiş gibi programlanıyor:

Kimi dizi izliyor, kimi oyun oynuyor, kimi yorum yapıyor.

Hepsi gerçekmiş gibi.

Ama aslında hepsi komutla yaşayan dijital köleler.

Hiçbir şey göründüğü gibi değildir, onun için atalarımız “gördüğünün yarısına inan” demiştirler.

Algı, Gerçeğin Yerine Geçti!

Eskiden bilgiye ulaşmak zordu; bugün bilgi bol, ama doğruyu bulmak imkânsız hale geldi.

Her doğru bilginin karşısına, bu çiftliklerin ürettiği binlerce sahte yorum, sahte haber, sahte trend çıkıyor.

Artık insanlar gerçeği değil, çok görüneni doğru sanıyor.

“Çok beğenilmiş” olan, “çok izlenmiş” olan, “trend” olan…

İşte bunlar, toplumsal yönelimleri ve siyasal tavırları belirliyor.

Gerçeği bastıran, sesi boğan, görünmez bir dijital ordu devrede.

Siyasette, Ekonomide ve Toplumda Kullanım Alanı

Telefon çiftlikleri, bir ülkenin iç dengesini sarsabilecek kadar etkili hale geldi.

Seçim süreçlerinde, markaların itibarında, hatta savaş dönemlerinde bile devreye giriyorlar:

- Bir adayın konuşması “beğeni yağmuruna” tutuluyor, rakibinki “dislike” fırtınasına…

- Bir ürün sahte yorumlarla “en güvenilir marka” ilan ediliyor.

- Bir haber, binlerce sahte hesap tarafından “doğrulandı” etiketiyle yayılıyor.

Toplum, dijital dünyanın ürettiği bu sanal rüzgâra göre yön değiştiriyor.

Algı Tacirleri!

Görünürlüğün Bedeli

Artık bilgi değil, görünürlük para ediyor.

Bir markanın kaderi, bir sanatçının itibarı, bir siyasinin popülaritesi birkaç sahte tıklamayla değişebiliyor.

Sosyal medya ajansları görünümlü karanlık yapılar, “İstediğiniz kişiyi gündeme sokarız” ya da “Rakibinizi görünmez yaparız” diyerek sanal itibar ticareti yapıyor.

Bu bir hizmet değil, açık bir algı manipülasyonu.

Bir Ülkenin Egemenliği, Siber Vatanı Korumakla Ölçülüyor!

Bugün bir ülkenin gücü tankla, tüfekle değil; veriyle, algoritmayla, ekranla ölçülüyor.

Yabancı menşeli yazılımlar, dış bağlantılı veri merkezleri ve bu “telefon çiftlikleri” birleştiğinde, bir milletin algısı bile dışarıdan yönetilebilir hale geliyor.

Gerçek savaş artık cephede değil, cep telefonundadır.

Ve o telefon kimin elindeyse; gündem, gerçek, hatta gelecek onun kontrolündedir.

Fark Et! Farkında Ol!-Farkında Olmak Direnmektir

Bir içerik karşına çıktığında sormayı unutma:

“Bunu kim üretti?”

“Bu kadar kişi gerçekten izledi mi?”

“Bu yorumlar insan mı, yoksa bir sistemin ürünü mü?”

Bu soruları sormadıkça, biz de farkında olmadan o çiftliklerin ürününe dönüşürüz.

Gerçeğin sesini bastıran her sahte beğeni, toplumun vicdanına vurulmuş bir kelepçedir.

Unutma dostum:

Gerçeği savunmak, artık dijital bir direniştir.

Ve bu direnişin ilk adımı — farkında olmaktır.

Kur’an’ın Işığında Uyarı!

“Ey iman edenler!

Eğer biri size bir haber getirirse onu etraflıca araştırın.

Yoksa bilmeden bir kişiye veya bir kavme kötülükte bulunursunuz da sonra yaptıklarınıza pişman olursunuz.”

(Hucurât Suresi, 6. Ayet)

Bu ayet, dijital çağın en büyük imtihanını özetliyor:

Bilmeden paylaşmak, sorgulamadan inanmak, ölçmeden yargılamak.

Gerçek bir müminin görevi; hem kalbiyle, hem aklıyla teyit etmektir.

Çünkü bazen “bir haber” sadece bir bilgi değildir —bir milletin kaderini, bir insanın onurunu, bir toplumun algısını değiştirebilir.

 

(E)Tuğg. Halil İbrahim BÜYÜKBAŞ

 

Tüm hakları SDE'ye aittir.
Yazılım & Tasarım OMEDYA