Tayland- Kamboçya Savaşı

Güneydoğu Asya'da gerilim devam ediyor.

Güneydoğu Asya mala yarımadasının güney ucunda Malakka Boğazı, Malezya ve Sumatra arasında uzanır. Dünyanın en önemli deniz ticaret yollarından biri olarak bilinen Hint ve Pasifik okyanuslarını birbirine bağlar. Avustralya, Akdeniz'in Wallece hattının batısında yer alan bölgeler de Güneydoğu Asya'nın bir parçasıdır.

Güney Asya, stratejik konumunun yanında yiyecek kaynakları ve yeraltı zenginlikleri bakımından da zengin bir bölgedir. Göllerde, nehirlerde, sahillerde bol miktarda balıkçılık yapılır.  Bölgede yüksek kaliteli taşlar, çok sayıda bakır, kurşun, yüksek kaliteli demir, cevher yatakları ve dünyanın en zengin, kalay yatakları vardır.

Genel olarak huzurlu olan bu bölgede Tayland ve Kamboçya arasında devam eden sınır anlaşmazlığı 8 Aralık 2025'te silahlı sınır çatışmalarına döndü. Bu iki komşu ülke arasında 817 km sınır hattı mevcuttur. İki ülke arasında, sınır hattında önemli bir toprak anlaşmazlığı mevcut. İki ülke arasında devam eden silahlı çatışma, Ekim ayında yapılan görüşmelerle ateşkesle sonuçlanmıştı. Ancak devam eden görüşmelerde bir anlaşma olmayınca 8 Aralık'ta çatışmalar tekrar başladı.

Kamboçya ve Tayland arasındaki gerginliğin tohumları, sömürge döneminde atılan sınır anlaşmazlığından kaynaklanıyor. Sömürgeci ülkeler bölgeyi terk ederken mutlaka sorunlu alanlar yaratarak terk ederler. Burada da aynı durum vardır. İki ülke arasında çıkan çatışmalar nedeniyle 800.000 kişi göçebe duruma düştü. İki taraftan da çoğu sivil insanlar hayatını kaybetti. İki ülke arasında çıkan çatışmalar nedeniyle sınırlar karşılıklı olarak kapatıldı. Özellikle çalışmak için Tayland'a giden yüzlerce Kambocya vatandaşı Tayland'ı terkedip ülkesine dönemedi.

Kamboçya ve Tayland'ın askeri gücü

Kamboçya’nın savaş uçağı mevcut değil, hava kuvvetlerinin toplam 1500 personeli mevcut. 6 adet M-17, 10 adet Çin menşeli olmak üzere genel maksat, toplam 16 helikoptere sahip.

Tayland Hava Kuvvetleri 46.000 personel mevcutlu ve 28 adedi F-16 olmak üzere 112 savaş uçağına sahip.

Kamboçya, 1500 deniz piyadesi olmak üzere 2800 askere sahiptir. 13 devriye ve sahil güvenlik gemisi vardır.

Tayland'ın 70.000 deniz askeri personeli, 68 sahil güvenlik gemisi ve yeterli çıkarma gemisi vardır.

Kamboçya 1953 yılında Fransa'dan bağımsızlığını kazandı. 1967 yılında başlayan iç savaşta birçok insan hayatını kaybetti. Fakir ve küçük bir ülke. Sınırlı miktarda Rusya ve Çin'in yardımlarına sahip. 1999'da ASEAN’a üye olmuştur.

Tayland güç dengeleri incelendiğinde Kamboçya’dan daha güçlüdür. ABD tarafından desteklenmektedir. ASEAN’ın kurucu üyelerindendir. Kamboçya ve Tayland arasında ortak sınırlar belirlenmediği sürece çatışmalar devam edecektir. İki ülke karşılıklı anlaşarak mevcut toprak anlaşmazlığını çözmelidir, 2 ülke arasındaki sınır anlaşmazlığının ASEAN tarafından çözülmesi son derece önemlidir.

ASEAN, kendi içerisinde bir güvenlik topluluğu oluşturmayı, üyeleri arasında savaşın düşünülmez hale geldiği bir ortam yaratmayı amaçlamıştır. Stratejik amacı bölgesel özerklik ve büyük güçlerden bağımsız hareket edebilmek için kapasitesini geliştirmektir. ABD ve Çin gibi büyük güçlerin bölgeye müdahalesini önlemek için iki üyesi Tayland ve Kamboçya arasındaki anlaşmazlığı kendi inisiyatifinde çözmesi çok önemlidir.

ASEAN ülkeleri sömürgecilik deneyimleri ve soğuk savaşta maruz kaldıkları vekalet çatışmaları nedeniyle dış güçlerin bölgeye tekrar gelmeleriyle bölgenin neler kaybedeceğini değerlendireceklerini düşünüyorum.