Rusya Ukrayna Savaşı

Savaşta amaç isteklerin düşmana kabul ettirilmesi ve iyi bir barış anlaşmasının imzalanmasıdır.

24 Şubat 2022 günü başlayan Ukrayna-Rusya Savaşı nasıl sonuçlanacaktır? Bu soru gündemdeki yerini korumaktadır. Savaş Rusya’nın isteklerini Ukrayna’ya kabul ettirmesiyle sonuçlanırsa bu durum NATO ve Avrupa ülkelerini de etkileyecek. Rusya savaşın başlangıcında bazı hatalar yaptı ancak bu hatalarını zaman içerisinde düzeltti. Şu anda zaman Rusya’nın lehine işlemektedir. Ukrayna ABD’den ve AB’den beklediği desteği tam olarak alamadı. Bu durum Ukrayna’nın sivil ve askeri bürokrasisi üzerinde moral ve motivasyon zafiyeti yarattı. Bu motivasyon ve moral zafiyeti halen devam ediyor. ABD ve AB’nin Rusya’ya uyguladığı ekonomik ambargolar fazla etkili olmadı.

Bu savaşta güçlü ateş desteği fazla personel, silah araç gereçlerinin kayıplarının yanında şehirlerde de fazla yıkımlara sebep oldu. Bu durum Ukrayna’da nüfusun başka ülkelere göç etmesine neden oldu. Savaşın süresini personel, silah, araç-gereç ve mühimmat ihtiyaçlarını taraflarca ne zamana kadar nasıl karşılanacağı tayin edecektir. Bu konuda Rusya daha avantajlı görünüyor. Ukrayna ise daha çok dışa bağımlı durumda.

Rusya’nın bir diğer avantajı da savaş başlamadan önce Putin ve Şi Cinping arasında Pekin’de yapılan görüşmedir. Bu görüşmede her iki lider de ABD’nin tek süper güç olmasına karşı çıkmışlar ve yeni düzenin ana hatlarını çizmişlerdir. Bu savaş bize dünyanın yeni bir soğuk savaş dönemine girdiğini de göstermiştir.

1990’lı yıllarda dünya Soğuk Savaş döneminden çıkmıştı. Sovyetlerin dağılmasından sonra Rusya’nın demokratikleşmesi, kalkınması ve silahlanma yarışının sona ermesi bekleniyordu. Bu durum olmadı. Bunun sorumlusu ABD yönetimleridir. ABD, Rusya’nın demokratikleşmesine, yeniden inşa edilmesine destek verseydi durum farklı olurdu.

ABD emperyalist emelleri nedeniyle büyük hatalar yaptı. Zamanın ABD Başkanı Clinton NATO’nun genişleme kararını aldı ve açıkladı. Halbuki zamanın Rusya Devlet Başkanı Yeltsin Batı ile ilişkileri geliştirmeye çalışıyordu.

12 Mart 1999’da Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti NATO’ya üye oldular. O günün şartlarında Rusya bu duruma pek tepki göstermedi. 9 Ağustos 1999’da Putin Rusya’da başkan oldu. George W. Bush döneminde ABD haksız yere Irak’ı işgal etti. Bu durum Rusya’nın Çin’e yakınlaşmasına neden oldu. ABD artık kendisini tek süper güç olarak görüyordu. 2007 yılında, 1972’de Sovyetler ve ABD arasında imzalanan Antibalistik füze anlaşmasından tek taraflı olarak çıktığını açıkladı.

Bu durum iki ülke arasındaki gerginliği daha da artırdı. Rusya Devlet Başkanı bu duruma çok tepki gösterdi. ABD Başkanı Bush, Batı Avrupalı NATO üyesi ülkelerin karşı çıkmalarına rağmen 2008’de Gürcistan ve Ukrayna‘yı NATO’ya davet etti. Bush‘un bu tavrına kızan Putin, Gürcistan‘a müdahale etti. Bu gelişmeler Rusya’nın Çin’e daha çok yakınlaşmasına neden oldu.

2013’te Yuşçenko Ukrayna Devlet Başkanı seçildi. Ülkede olaylar başladı. Victor Yuşçenko Ukrayna‘dan ayrıldı. İktidara Batı yanlısı bir rejim geldi. Rusya, 18 Mart 2014’te Kırım’ı işgal etti. Ukrayna sorunu devam etti. Ukrayna’nın NATO üyeliği tekrar gündeme geldiğinde bunun Ukrayna’ya faturası çok ağır oldu. 24 Şubat 2022’de Rusya Ukrayna’yı işgal etmek üzere operasyon başlattı.

ABD'nin Gürcistan ve Ukrayna'yı NATO üyelerine taşıma çabası büyük hata idi. Ukrayna NATO üyesi olması halinde NATO Moskova'ya 400 km mesafeye geliyordu. Bu Putin'in kabul edeceği bir durum değildi. 24 Şubat 2022'de başlayan savaşın Rusya'nın lehine sonuçlanması çok muhtemel. Rusya asker sayısını ve savunma harcamalarını artırıyor. Rusya Gayri Safi Yurtiçi harcamaların %7'sini savunmaya ayırdı. Bunun sonucunda ordusunu güçlendirdi. 10 yıl içerisinde çok güçlü bir silahlı kuvvetlere sahip olacaktır. Ukrayna Savaşı'nı Rusya kazandığı takdirde ABD'nin süper güç olduğu iddiası yerle bir olacaktır. Rusya-Çin ilişkilerinin gelişmesi ABD'nin Çin ile olan sorunlarını çözmesini engelleyecektir. Ukrayna'nın savaşı devam ettirmesi ABD ve AB'nin yapacağı yardımlara bağlı. Ukrayna'nın hava savunma sistemleri çok zayıf, elinde uzun menzilli roket, füze sayısı çok azaldı. Her türlü silah için çok fazla mühimmata ihtiyacı var ve henüz karşılayamadı. Şartlar Ukrayna'nın savaşı devam ettirmesini her geçen gün zorlaştırıyor. Ukrayna savaşı kazanmayacağını hissetmeye başladı. Bu noktaya gelmek çok tehlikelidir. Bu noktaya gelindiğinde insanlar kazanılmayacak bir savaşta ölmek istemezler. 2024 Ukrayna için çok zor bir yıl olacak diye değerlendiriyorum. Ukrayna'nın hedefi onurlu bir barış anlaşması olmalıdır.