Küresel krizlere yenilikçi çözümler sunma hedefi ve Türkiye’nin diplomasi merkezi olma iddiası, ADF’yi uluslararası arenada giderek daha önemli bir platform haline getiriyor.
Antalya Diplomasi Forumu’nun (ADF) 2025 yılında düzenlenen dördüncü edisyonunda katılımcı profili, önceki yıllara benzer şekilde geniş, çeşitlilik içeren ve üst düzey bir yapı sergiledi. Forum, 11-13 Nisan 2025 tarihlerinde “Ayrışan Dünyada Diplomasiyi Sahiplenmek” temasıyla Antalya’daki NEST Kongre Merkezi’nde gerçekleşti. Katılımcı profili şu şekildeydi:
Sayısal Veriler
140’tan fazla ülkeden toplamda 4.000’i aşkın katılımcı iştirak etti.
20’den fazla devlet ve hükümet başkanı yer aldı.
74 bakan (çoğunlukla dışişleri ve ilgili alanlardan) katıldı.
450’ye yakın üst düzey temsilci (uluslararası örgüt temsilcileri, büyükelçiler, vb.) bulundu.
50’ye yakın ülkeden yaklaşık 950 gazeteci forumu takip etti.
Katılımcı Kategorileri
Resmi Temsilciler: Devlet başkanları, başbakanlar, dışişleri bakanları ve diğer hükümet yetkilileri. Örneğin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ev sahibi olarak yer aldı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da bazı oturumlara katıldı.
Diplomatlar: Çok sayıda büyükelçi ve konsolos, uluslararası ilişkilerde aktif rol oynayan isimlerdi.
Sivil Toplum ve Akademisyenler: Düşünce kuruluşları, üniversiteler ve STK’lardan temsilciler, özellikle küresel sorunlara çözüm önerileri sunan panellerde etkiliydi.
İş Dünyası: Küresel ve bölgesel iş insanları, ticaret, enerji ve teknoloji gibi konularda tartışmalara katıldı.
Medya: Yerli ve yabancı basın mensupları, forumun uluslararası çapta yankı bulmasını sağladı. Anadolu Ajansı “Global İletişim Ortağı” olarak öne çıktı, TRT ise birçok oturumu canlı yayınladı.
Gençlik Temsilcileri: Öğrenciler ve genç liderler, özel oturumlar ve yan etkinliklerle forumun kapsayıcı yapısına katkıda bulundu.
Coğrafi Çeşitlilik
Katılımcılar, Orta Doğu, Asya-Pasifik, Afrika, Latin Amerika ve Avrupa’dan geldi. Forum, özellikle Afrika ve Latin Amerika’dan temsilcilerin yoğun katılımıyla dikkat çekti, bu da ADF’nin küresel kapsayıcılığını gösterdi.
Batı ülkelerinin katılımı önceki yıllara kıyasla daha sınırlı olsa da, Asya ve Afrika’dan gelen temsilcilerle denge sağlandı.
Dikkat Çeken Özellikler
Forum, resmi temsilcilerin yanı sıra hükümet dışı aktörleri (STK’lar, iş dünyası, gençlik) bir araya getirerek “gayriresmi diplomasi platformu” kimliğini pekiştirdi.
Kadın liderler ve “Kadın, Barış, Güvenlik” oturumları gibi kapsayıcı paneller, katılımcı profilinin çeşitliliğini artırdı. Emine Erdoğan’ın öncülük ettiği oturumlar bu bağlamda öne çıktı.
BM Teknoloji Bankası ve UNDP gibi uluslararası kuruluşların temsilcileri, az gelişmiş ülkelerden katılımcılarla özel oturumlar düzenledi.
Değerlendirme: ADF 2025, küresel liderlerden genç temsilcilere kadar geniş bir yelpazede katılımcıyı bir araya getirerek, hem resmi hem de halk diplomasisini güçlendirdi. Özellikle Afrika ve Asya’dan yoğun katılım, forumun Türkiye’nin küresel diplomasi merkezi olma iddiasını destekledi.
Antalya Diplomasi Forumu (ADF), 2021 yılından bu yana Türkiye’nin ev sahipliğinde düzenlenen ve küresel diplomasiyi şekillendiren önemli bir platform haline gelen bir etkinliktir. Forumun en dikkat çeken ve önemli özellikleri şunlardır:
Küresel Katılım ve Çeşitlilik:
Antalya Diplomasi Forumu (ADF), devlet başkanları, dışişleri bakanları, diplomatlar, akademisyenler, iş insanları, sivil toplum temsilcileri ve medya mensuplarını bir araya getiriyor. Örneğin, 2024’te 148 ülkeden yaklaşık 4.700 kişi katılmış, 19 devlet başkanı ve 52 bakan yer almıştır.
Afrika, Latin Amerika, Asya, Ortadoğu ve kısmen Avrupa’dan geniş bir coğrafi temsil sağlıyor, bu da forumu evrensel bir diyalog platformu yapıyor.
Çözüm Odaklı Temalar:
Her yıl belirlenen temalar, küresel sorunlara çözüm arayışını yansıtıyor:
2021: “Dijital Diplomasi”
2022: “Diplomasiyi Yeniden Kodlama”
2024: “Krizler Döneminde Diplomasiyi Öne Çıkarma”
2025: “Ayrışan Dünyada Diplomasiyi Sahiplenmek”
Bu temalar, savaşlar, iklim değişikliği, yapay zekâ riskleri, düzensiz göç ve küresel eşitsizlikler gibi acil konuları ele alıyor.
Türkiye’nin Arabuluculuk Rolü:
Forum, Türkiye’nin bölgesel ve küresel barış arayışındaki arabulucu rolünü güçlendiriyor. Örneğin, 2022’de Rusya-Ukrayna savaşının ilk yüksek düzeyli görüşmesi (Lavrov-Kuleba-Çavuşoğlu) ADF’de gerçekleşti.
Türkiye-Ermenistan normalleşme süreci gibi diplomatik adımlar da forumda desteklendi.
Kapsayıcı Format:
ADF, sadece resmi diplomatları değil, gençlik forumları, iş dünyası temsilcileri ve düşünce kuruluşlarını da içeriyor. Bu, diplomasiyi daha kapsayıcı ve çok taraflı kılıyor.
Yan etkinlikler, ikili anlaşmalar ve paneller, katılımcıların farklı perspektiflerden tartışmasına olanak tanıyor.
Küresel Sorunlara Yenilikçi Yaklaşımlar:
Forum, geleneksel diplomasiyi modern araçlarla yeniden tanımlamayı hedefliyor. Yapay zekâ, enerji güvenliği, gıda güvenliği ve çevre sorunları gibi yenilikçi konular masaya yatırılıyor.
2024’te Gazze krizi ve Ukrayna-Rusya savaşı gibi çatışmalara barışçıl çözümler aranması, forumun kriz yönetimindeki rolünü öne çıkardı.
Türkiye’nin Küresel Vizyonu:
ADF, Türkiye’nin “Küresel Türkiye” vizyonunu yansıtıyor ve ülkeyi diplomasi merkezi olarak konumlandırıyor. Forum, Davos ya da Münih Güvenlik Konferansı gibi uluslararası platformlarla rekabet etmeyi amaçlıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın himayesi ve Dışişleri Bakanlığı’nın organizasyonu, etkinliğin resmi ağırlığını artırıyor.
Antalya Diplomasi Forumu, geniş katılımı, çözüm odaklı temaları, Türkiye’nin arabuluculuk rolü ve kapsayıcı formatıyla dikkat çekiyor. Küresel krizlere yenilikçi çözümler sunma hedefi ve Türkiye’nin diplomasi merkezi olma iddiası, ADF’yi uluslararası arenada giderek daha önemli bir platform haline getiriyor.
Diğer İçerikler