Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, 20 Aralık’ta Mercosur ülkeleriyle anlaşmanın imza törenini gerçekleştirmeyi planlasa da bu hedef, üye devletler arasındaki derin görüş ayrılıkları nedeniyle hâlâ belirsizlik taşıyor.
Komisyon, üye devletlerin çoğunluğunun anlaşmayı desteklediğini düşünse de AB diplomatları, destek ile muhalefet arasındaki farkın “kıl payı” olduğunu belirtiyor. Bu nedenle önümüzdeki 10 gün, anlaşmanın kaderi açısından kritik önem taşıyor.
Mercosur nedir?
Mercosur (Güney Ortak Pazarı), Latin Amerika’nın en büyük ticaret bloklarından biridir ve 1991 yılında kurulmuştur. Bloğun üyeleri:
Amaç, üye ülkeler arasında mal ve hizmet dolaşımını kolaylaştırmak, gümrük vergilerini azaltmak ve dış ticarette ortak politikalar geliştirmektir. AB–Mercosur anlaşması, iki taraf arasında dünyanın en büyük serbest ticaret bölgelerinden birini oluşturmayı hedefliyor.
Hangi ülkeler karşı çıkıyor?
Anlaşmaya yönelik en güçlü itiraz Fransa’dan geliyor. Paris yönetimi, Mercosur ülkelerinden gelecek tarımsal ürünlerin Avrupa çiftçisine “haksız rekabet” yaratacağı görüşünde. Fransa, anlaşmanın ancak güçlü “koruma mekanizmaları” ve üretim standartlarında karşılıklılık şartlarıyla kabul edilebileceğini vurguluyor.
Polonya da çiftçilerini seferber ederek anlaşmaya sert muhalefet gösteriyor.
İrlanda ve Macaristan da karşı cephede yer alıyor.
Hollanda ve Avusturya, parlamentolarının daha önce aldığı kararlar nedeniyle anlaşmayı destekleyemiyor.
Belçika ise çekimser kalacak.
Ancak bu blok, anlaşmayı tamamen engellemek için yeterli değil. Çünkü AB içinde bir anlaşmanın blokajı için, toplam AB nüfusunun en az %35’ini temsil eden dört ülkenin karşı çıkması gerekiyor.
Gözler İtalya’da
Bütün dikkatler, henüz resmî bir pozisyon açıklamayan İtalya’ya çevrilmiş durumda.
İtalya, AB içinde Mercosur’a en çok ihracat yapan ikinci ülke. Bu nedenle anlaşmanın İtalyan sanayisine ciddi pazar avantajı sağlayacağı düşünülüyor. Başbakan Giorgia Meloni’nin Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei ile yakın ilişkileri de sürecin siyasi boyutunda önem taşıyor.
Tarım Bakanı Francesco Lollobrigida, Ekim ayında İtalyan çiftçilerini savunarak güçlü önlemler talep etmişti; ancak Komisyon’un sunduğu ek güvencelerin Roma’yı destek yönünde eğilimli hâle getirdiği değerlendiriliyor.
Avrupa Parlamentosu engeli
Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için Avrupa Parlamentosu’nun da onayı gerekiyor. Parlamento, 16 Aralık’ta karşılıklılık maddeleri dâhil olmak üzere daha sıkı koruma önlemlerini oylayacak.
Ardından Parlamento ile AB Konseyi arasında ortak bir metin üzerinde müzakereler yapılacak. Fakat son dönemde Parlamento'nun üyeleri birçok konuda üye devletlerin çizgisinden ayrıldığı için diplomatik gerilimler artmış durumda.
Bu nedenle, devletler anlaşmaya imza atsa bile 2026’ya gelindiğinde Avrupa Parlamentosu’nun metni reddetme ihtimali devam ediyor.
“Son virajda çöküş” endişesi
Brüksel’deki diplomatlardan bazıları, anlaşmanın son aşamada rafa kalkmasının “AB'nin siyasi kapasitesine ağır bir darbe” olacağını düşünüyor. Özellikle ABD ile ilişkilerin gerilimli olduğu bir dönemde, AB’nin küresel ticarette stratejik pazar çeşitlendirme hedefinin zedelenebileceği vurgulanıyor.
Kaynak: Euronews
Diğer İçerikler
