Yaklaşık 700 yıl önce Avrupa’da Kara Ölüm olarak bilinen veba salgınını tetikleyen olaylarla ilgili yeni bilimsel araştırmalar, dönemin iklim koşullarını derinlemesine analiz ederek volkanik aktivitenin rolünü ortaya koyuyor. Buna göre 1345 civarında meydana gelen bir veya birkaç büyük volkanik patlama, atmosferdeki gaz ve kül bulutlarının güneş ışığını engellemesi sonucu iklimde ani bir soğumaya yol açtı. Bu durum, özellikle Akdeniz bölgesinde ürün verimliliğinin düşmesine ve kıtlık riskinin artmasına neden oldu.
Soğuyan iklim ve kötü hasatlar karşısında İtalyan şehir devletleri gibi bölgeler, Karadeniz çevresinden tahıl ithal etmeye başladı. Uzmanların değerlendirmelerine göre bu tahıl sevkiyatları, Yersinia pestis bakterisini taşıyan pireleri de beraberinde getirmiş olabilir; pireler, fare gibi kemirgenlerden insanlara bulaşarak veba hastalığının Avrupa’da yayılmasına zemin hazırladı.
Bu zincirleme olaylar nedeniyle, 1347 ile 1353 yılları arasında Avrupa’da yayılan Kara Ölüm salgını milyonlarca insanın ölümüne yol açtı. Veba, özellikle yoğun nüfuslu ticaret merkezlerinde hızla yayılarak kıta genelinde geniş etkiler gösterdi.
Araştırmalar, ağaç halkaları, buz çekirdeği verileri ve tarihsel kayıtlar gibi çoklu iklim göstergelerini birleştirerek, volkanik patlamaların iklim üzerinde önemli bir soğutucu etki yarattığını ve bunun toplumsal sonuçlarının veba pandemisine kadar uzandığını öne sürüyor.
Bu bulgular, Kara Ölüm’ün yalnızca bir salgın hastalık olmanın ötesinde, doğal afetler ve küresel ticaret ağlarının tarihsel etkileşiminin bir sonucu olduğunu gösteriyor.
Diğer İçerikler
