📍 13 Mayıs 2025 – Suudi Arabistan (Riyad)
Trump, ziyaretinin ilk gününde Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile bir araya geldi. Görüşmelerde toplamda 600 milyar dolarlık yatırım ve 142 milyar dolarlık silah anlaşması masaya yatırıldı. Riyad yönetimi, İsrail ile ilişkileri normalleştirmeye yönelik İbrahim Anlaşmaları’na katılmaya davet edildi.
Trump ayrıca Suriye yönetimine uygulanan yaptırımların kaldırıldığını açıkladı. Riyad’daki konuşmasında ise Orta Doğu’nun geleceğini "ticaret ve teknoloji ile tanımlanan bir bölge" olarak tanımladı.
Analiz: Ekonomik anlaşmalar ön plandaydı. ABD, bölgesel güvenlikten ziyade teknoloji ve yatırım eksenli bir diplomasiyle küresel konumunu yeniden şekillendirmeyi hedefledi.
📍 14 Mayıs 2025 – Katar
Trump, Körfez temaslarını Katar’da sürdürdü. Körfez ülkeleri, ABD’nin yapay zeka ve çip ihracatına koyduğu sınırlamaların kaldırılmasını önemli bir kazanım olarak değerlendirdi.
ABD’nin “AI Yayılım Kuralı”nı gevşetmesiyle teknoloji ortaklıklarının önü açıldı. Aynı gün, Gazze'deki savaş devam ederken Amerikalı rehine Edan Alexander’ın serbest bırakılması dikkat çekti.
Öte yandan, İran’ın nükleer programına ilişkin belirsizlik sürerken, Trump Suudi Arabistan’la sivil nükleer anlaşma yolunda ilerleme kaydetti.
Analiz: Ziyaretin bu ayağı, klasik diplomasiden sapılarak teknolojiye dayalı yeni bir bölgesel vizyon sunma adımı olarak öne çıktı. Çin ile teknoloji rekabetinde Körfez desteği sağlama hedefi belirginleşti.
📍 15 Mayıs 2025 – Birleşik Arap Emirlikleri (Abu Dabi)
Trump, BAE’nin yapay zeka şirketi G42 ile Amerikalı firmalar arasında çip odaklı anlaşmalar için görüşmeler yürüttü. BAE ile “Yapay Zeka Bölgesi” kurmak için 5 milyar dolarlık iş birliği açıklandı.
Ayrıca, Suudi Arabistan’ın Humain şirketiyle, Nvidia çiplerinin kullanılacağı büyük AI altyapı projeleri duyuruldu. ABD, Körfez ülkelerini Çin’den uzaklaştırmak adına teknoloji kısıtlamalarını gevşetti.
Analiz: Bu temaslar, Körfez’i ABD’nin yapay zeka müttefiki haline getirme çabasının somut adımlarını oluşturdu. Jeoteknolojik mücadelede yeni bir cephe açıldı.
Trump’ın üç günlük Orta Doğu ziyareti; diplomatik sembollerden ziyade teknoloji, savunma ve yatırım ekseninde şekillendi. Gazze, İran gibi kriz başlıkları arka planda kalırken; yapay zeka, yarı iletken çipler ve Çin’e karşı pozisyon alma çabası ön plana çıktı. Bu tablo, bölgenin güvenliğinden çok, küresel ekonomik yarışın yeni cephelerine işaret etti.
