İran, Ali Hamaney'in emrindeki en üst düzey güvenlik organı olan Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’nde yapısal değişiklikler gerçekleştiriyor.
İran gazeteleri, Hamaney'in danışmanı Ali Laricani'yi Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri olarak atayacağına dair bir kararname çıkaracağını öne sürdü. Laricani’nin bu göreve gelmesi hâlinde, İran’ın dış ve güvenlik politikalarının merkezinde yeni bir askeri-siyasi denge oluşabileceği tahmin ediliyor. Laricani, 2003-2005 yılları arasında bu görevi üstlenmişti.
Milli Savunma Kurulu kuruldu
Öte yandan, İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi, anayasanın 176. maddesi uyarınca “Milli Savunma Kurulu”nun kurulmasını onayladı.
"Savunma Konseyi" adı verilen bu yeni yapı, İran’ın savunma ve güvenlik politikalarına yön verecek.
Yasama, yürütme ve yargı organları başkanlarının yanı sıra silahlı kuvvetler komutanları ve bazı ilgili bakanlıkların yer aldığı konseyin başkanlığını cumhurbaşkanı yürütecek.
1980'lerdeki İran-Irak Savaşı’ndan bu yana atıl durumda bulunan Savunma Konseyi’nin İran-İsrail savaşından sonra yeniden yapılandırılması Devrim Muhafızları Ordusu’na (IRGC) yakınlığıyla bilinen medya kuruluşu Tasnim tarafından “Savunma Konseyi geri döndü” manşetiyle duyuruldu.
Anayasa'nın 176. maddesine atıf yapılarak, Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi’nin bu tür alt birimleri kurma yetkisine sahip olduğu hatırlatılırken, Savunma Konseyi'nin kamuoyuna böylesine açık ve sembolik biçimde ilan edilmesinin istisnai bir durum olduğuna dikkat çekildi.
İranlı analistler, konseyi ‘kalıcı bir savaş odası’ olarak nitelendirdiler.
İsrail-İran savaşının değerlendirilmesi sonucunda; sivil altyapının da askeri bir hazırlık modeline entegre edilmesi gerektiği sonucuna varıldığı ve yeni bir sivil savunma planı kapsamında barınakların ve acil konutların inşasını düzenleyen bir direktifin onaylandığını belirtiliyor.
The Jerusalem Post’ta Alex Winston tarafından kaleme alınan konuya ilişkin analizde, İran’ın Haziran ayında uğradığı askeri ve psikolojik çöküşün ardından, rejimin dağılmış savunma yapısını yeniden inşa etmeye çalıştığı iddia edildi.
Analizde, Savunma Konseyi’nin yeniden hayata geçirilmesiyle birlikte İran’da sivil-asker ilişkilerinde köklü bir değişimin yaşandığı yorumu yapıldı. Cumhurbaşkanının bu konseyin başında yer almasının, Hamaney’e doğrudan bağlı komutanlarla birlikte merkezi bir savaş yönetim modeline geçişin işareti olabileceği belirtildi.
Bu yapılanma aynı zamanda müesses nizamın kendisine tahkimi olarak da değerlendiriliyor. Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın, Ali Hamaney’e doğrudan bağlı olan Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’nin alt birimi olan Savunma Konseyi’nin başkanı olarak Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Laricani’nin altında bir pozisyonda mı olacağı akla geliyor.
Diğer İçerikler
