ABD Başkanı Donald Trump, bugün—8 Ağustos 2025’te—Beyaz Saray’da Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ı ağırlayacak. Üç liderin gerçekleştireceği bu kritik zirvede, yıllardır devam eden ve 2020 yılında Azerbaycan’ın 44 günlük Vatan Savaşı’ndaki zaferi ile sona eren Karabağ çatışmasının ardından iki devlet arasında barış anlaşmasının imzalanması ana madde olacak.
Zirve öncesi, Trump 7 Ağustos 2025’te sosyal medya platformu Truth Social üzerinden bir paylaşımda bulunarak toplantının tarihi bir barış girişimi olacağını vurguladı:
“Yarın, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ı Beyaz Saray’da ağırlayacağım. Tarihi bir Barış Zirvesi olacak. ABD, iki ülkeyle ekonomik anlaşmalara imza atarak, Güney Kafkasya bölgesinin potansiyelini tamamen açığa çıkaracak.”
Toplantının ana gündem maddeleri arasında, Azerbaycan ile Nahçıvan arasındaki stratejik bağlantıyı sağlayan Zengezur Koridoru'nun ABD’ye 99 yıllığına ayrıcalıklı geliştirme hakkının verilmesi bulunuyor. Bu hak, demiryolu, enerji ve altyapı projelerinin geliştirilmesini kapsıyor. Yolun ismi TRIPP, yani Trump Road for International Peace and Prosperity (Uluslararası Barış ve Refah için Trump Yolu) olarak geçmektedir. ABD, TRIPP’in askeri ya da savunma amaçlı bir girişimi olmadığını, ABD’nin bu yol için askeri güvenlik sağlamayacağını; rolün tamamen ticari olacak ve “en üst düzey işletmecilerle” yapılacak anlaşmalar yoluyla güzergahın güvenli şekilde işletilmesini sağlamakla sınırlı olacağını belirtti.
Görüşmelerde aynı zamanda Azerbaycan ve ABD arasında stratejik ortaklık anlaşmasının da imzalanacağı, iki ülkenin savunma sanayi çerçevesinde satış, terörizme karşı birlikte savaşma konusunda iş birliğinin de dahil olduğu savunma alanında iki taraflı anlaşma imzalayacağı belirtiliyor.
Ayrıca, ABD’nin Azerbaycan’a yönelik 1992 yılında kabul edilen 907. Düzeltme, yani ABD devlet yardımı ambargosunu kaldırması ve böylece bölge ile savunma iş birliğini genişletmesi de zirvede ele alınacak önemli konulardan biri olarak öne çıkıyor.
Zirve toplantılarının yanı sıra, Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanlarının da ayrı bir görüşme gerçekleştirmesi ve bu görüşmede ileride imzalanması öngörülen barış anlaşmasının bölümlerinin nihai hâline kavuşturulması planlanıyor. Barış anlaşmasının imzalanabilmesi için Ermenistan Anayasası'nda Karabağ’a yönelik mevcut iddiaların değiştirilmesi gerektiği de sürecin kritik aşamalarından biri olarak değerlendiriliyor.
Bununla birlikte, Ermenistan ve Azerbaycan’ın, uzun süredir çatışmanın çözümünde arabuluculuk yapan AGTİ Minsk Grubu’ndan çekilerek, doğrudan ABD ile yeni ilişki modelleri kurma yönündeki kararlılıkları da toplantının gündeminde yer alıyor.
Görüşmelerin başlamasına saatler kala, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, kişisel Facebook hesabından dikkat çeken bir paylaşımda bulundu. Paşinyan, “Barış yapanlara ne mutlu! Onlara Tanrı’nın oğulları denilecektir.” (Matta 5:9) ayetini alıntılayarak, görüşmelere yaklaşımını manevi bir mesajla ortaya koydu.
Washington Post ve Politico gibi uluslararası medya kuruluşları, bu zirvenin ABD’nin bölgedeki diplomatik etkinliğini artırmayı ve Rusya ile İran’ın etkisini dengelemeyi amaçlayan stratejik bir hamle olduğunu belirtiyor.
Diğer İçerikler
