Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ülkesinin 1960’taki bağımsızlık öncesi ve sonrasında Kamerun’daki isyancı hareketlere karşı bir “savaş” yürüttüğünü kabul etti. Macron’un bu ifadeleri, Kamerun Cumhurbaşkanı Paul Biya’ya gönderdiği ve salı günü kamuoyuna açıklanan mektupta yer aldı.
Fransız basınındaki haberlere göre Macron, bu değerlendirmeyi Ocak ayında kendisine sunulan tarihçiler raporuna dayandırdı. Elysee Sarayı, söz konusu raporun “açıkça” bir savaşın yaşandığını ortaya koyduğunu ve Fransız ordusunun, sömürge yönetimiyle birlikte “çok yönlü baskı ve şiddet” uyguladığını açıkladı. Bu şiddet, 1960 sonrası dönemde de Paris’in yeni bağımsız Kamerun yönetimine verdiği destekle devam etti.
Bu açıklama, Fransa’nın resmi söyleminde önemli bir değişim anlamına geliyor. Yıllardır bu dönemi anlatırken “savaş” kelimesinden kaçınan Paris yönetimi, Macron’un 2022’de talep ettiği ve 1.000 sayfayı aşan raporla birlikte sessizliğini bozdu. Gizliliği kaldırılmış arşiv belgeleri, tanık ifadeleri ve saha araştırmalarına dayanan rapor, Fransa’nın sömürgecilik tarihindeki bu kanlı dönemi ayrıntılı biçimde belgeliyor.
Raporda, 1956-1961 yılları arasında ülkenin güney ve batısında yoğunlaşan çatışmalarda “on binlerce kişinin” hayatını kaybetmiş olabileceği, insan hakları ve savaş hukuku ihlallerinin yaşandığı belirtiliyor. Ayrıca, “Fransız tarafında Kamerun savaşı, sömürge geçmişine dair hafızanın bilinmeyen bir bölgesidir… Kamerun tarafında ise bu dönem derin yaralar bırakmıştır” ifadelerine yer verildi.
Diğer İçerikler
