Putin’den Sürpriz Açıklama
10 Mayıs’ı 11 Mayıs’a bağlayan gece saatlerinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kremlin’de sürpriz bir basın toplantısı düzenledi. Açıklamasında, Ukrayna ile doğrudan ve koşulsuz müzakerelere hazır olduklarını belirten Putin, bu girişimi 11 Mayıs günü Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yapacağı telefon görüşmesinde detaylandıracağını ifade etti.
Kiev: “Ateşkes Olmadan Görüşme Olmaz”
Putin’in açıklamasına Ukrayna’dan ilk yanıt Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak’tan geldi. Yermak, “Önce ateşkes, sonra her şey. Rusya, laf kalabalığı yaparak savaşa devam etme arzusunu gizlemesin,” diyerek, görüşmelere başlamanın ön şartının uzun süreli bir ateşkes olduğunu vurguladı.
Batı’dan Tepkiler
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Putin’in teklifine net bir yanıt vererek “Silahlar konuşurken görüşme olamaz,” dedi ve Ukrayna’nın tutumuna açık destek verdi. Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump ise bu adımı olumlu değerlendirdi: “Barış için harika bir fırsat,” diyerek Putin’in teklifinin değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
Zakharova’dan Ateşkese Ret: “Önce Sebepler Görüşülsün”
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, gelen ateşkes çağrılarına karşılık olarak, “Putin’in demecini okumamışlar. Önce çatışmaya sebep olan meseleler konuşulacak, daha sonra ateşkes söz konusu olabilir,” dedi. Bu açıklama, Rusya’nın önceliğinin savaşın nedenleri olduğunu netleştirdi.
ABD Başkanı Trump da bu yaklaşımı destekleyerek, “Bu savaşın sona ermesi için çözüm Türkiye’de müzakere edilecek. Zelenski, eğer gerçekten bitirmek istiyorsa bu talebi derhal kabul etmeli,” açıklamasında bulundu. Ayrıca, bu görüşmenin sonucunun ABD ve AB’nin atacağı adımlar için belirleyici olacağını vurguladı.
Zelenski: “Putin’i Perşembe Günü İstanbul’da Bekliyorum”
Tüm bu gelişmelerin ardından Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, “Perşembe günü Putin’i İstanbul’da bekliyor olacağım. Şahsen,” diyerek müzakereye açık olduğunu gösterdi ve tüm gözleri Türkiye’ye çevirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Yoğun Temaslar
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 11 Mayıs’ta hem Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hem de Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile art arda telefon görüşmeleri gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Putin ile yaptığı görüşmede, Türkiye'nin kalıcı bir çözüme ulaşmayı sağlayacak müzakerelere ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu vurguladı.
Kremlin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Rusya'nın önerisine tam destek verdiğini ve müzakereler için İstanbul'da uygun koşulları oluşturmaya hazır olduğunu belirterek, şunları bildirdi:
"Türk tarafı, sürdürülebilir barışa ulaşmayı amaçlayan müzakerelerin organize edilmesi ve yürütülmesinde mümkün olan her türlü yardımı sağlayacak."
Erdoğan, Macron ile yaptığı görüşmede ise Ukrayna ile Rusya arasındaki savaşın sona ermesi için tarihi bir dönüm noktasına gelindiğini belirterek, bu fırsatın değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Türkiye’nin ateşkes ve kalıcı barışın sağlanması için müzakerelere ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu dile getirdi.
Batı'dan Sert Sinyaller: Olası Anlaşmazlığa Hazırlık
Putin ve Zelenski arasındaki olası görüşme öncesinde Batı ülkeleri, başarısızlık senaryosuna karşı hazırlıklı olduklarını gösterdi. ABD, Ukrayna’ya 125 adet MARS II ve HIMARS roket sistemi gönderilmesini öngören anlaşmayı imzaladı. Britanya Başbakanı Keir Starmer da, “Putin eğer ateşkese hayır derse, ABD ve Britanya Ukrayna’ya desteği artıracak,” diyerek Trump’ın belirsiz ifadelerini netleştirmiş oldu.
Öte yandan, Putin’in açıklamasından bir gün önce, 10 Mayıs’ta Kiev’de Zelenski ile görüşen Avrupa liderleri adına yapılan ortak açıklamada Starmer, “Eğer 30 günlük ateşkes kabul edilmezse daha sert yaptırımlar uygularız,” ifadelerini kullanmıştı.