İngiltere, Avustralya, Fransa ve Kanada başta olmak üzere birçok ülke gelecek ay yapılacak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda bağımsız Filistin devletini tanıma kararı alacaklarını duyurdu. Bunun üzerine İsrail’den işgal altındaki Batı Şeria’daki Filistin topraklarını bölmeye yönelik bir hamle geldi. aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, uzun yıllardır uluslararası baskı nedeniyle Tel Aviv’in uygulamaya koyamadığı E1 bölgesi yasadışı yerleşim planı için onay vereceğini açıkladı.
İsrail, “E-1” planını uluslararası baskı nedeniyle yıllardır askıda tutuyordu. Plan, Kudüs’ün doğusundaki 12 kilometrelik alanda, yasa dışı Maale Adumim yerleşimini Kudüs’e bağlayarak Doğu Kudüs’ü Batı Şeria’dan koparmayı içeriyor. Uzmanlara göre bu adım, Batı Şeria’nın kuzey ve güneyini fiilen ikiye bölecek ve bağımsız, yaşanabilir bir Filistin devletinin önünü tamamen kapatacak.
40 bini aşkın nüfusa sahip bölgeyi işgale hazırlanan İsrail makamları, E-1’i Maale Adumim’in “doğal genişleme alanı” olarak savunuyor. Fakat uluslararası hukuk burayı yasadışı işgal bölgesi olarak kabul ediyor.
1999’da onaylanan plan, ABD’nin itirazı nedeniyle yıllarca ertelendi. Ancak dünyadan özellikle de Avrupa’dan peş peşe gelen Filistin Devleti’ni tanıma kararlarının ardından İsrail yeniden harekete geçti.
Batı Şeria’daki 19 yasa dışı yerleşimin liderleri de Netanyahu’ya gönderdikleri mektupta, “Egemenliğin yalnızca belirli bölgelerde değil, tüm Batı Şeria’da hayata geçirilmesi zorunludur” diyerek işgali derinleştirme çağrısı yaptı. Mektupta, bazı ülkelerin Filistin’i tanıma adımlarının “İsrail için varoluşsal bir tehdit” olduğu iddia edildi.
Smotrich, “Bugün dünyada bir Filistin devletini tanımaya çalışan herkes bizden sahada bir cevap alacaktır” dedi. Bakan bu plan ile “Filistin devleti fikrini gömdüklerini çünkü tanınacak hiçbir şey ve hiç kimse olmadığını” dile getirdi.
Avrupalı liderleri “ikiyüzlü” olmakla suçlayan aşırılıkçı bakan, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya “eylül ayına kadar Avrupalıların tanıyacakları hiçbir şey bırakmama” çağrısı yaparak Batı Şeria’nın ilhak edilmesini istedi. Smotrich yasadışı yerleşim planına ABD Başkanı Donald Trump ve ABD’nin İsrail Büyükelçisi Mike Huckabee’nin de destek verdiğini iddia ederek bu isimlere teşekkür etti.
E1 projesi kapsamında 3 bin 401 yasadışı konutun inşa edilmesi öngörülüyor. Planlama komitesi, 6 Ağustos’ta hak grupları ve aktivistler tarafından inşaatın durdurulması için verilen tüm dilekçeleri reddetmişti. İhaleyle ilgili nihai kararın ise 20 Ağustos’a kadar belirlenmesi bekleniyor.
Aşırılıkçı bakan yeni yasadışı yerleşim planıyla “Filistin devleti fikrini gömeceklerini” söyledi. Smotrich’in açıklamasına Filistin Yönetimi, Ürdün ve insan hakları gruplarından kınama geldi.
E-1 projesinin gündeme gelmesine tepkiler
İsrail’in açıklamasına Ramallah merkezli Filistin Yönetimi tepki gösterdi. Filistin Dışişleri Bakanlığı, söz konusu kararı İsrail’in “soykırım, yerinden etme ve ilhak suçlarının bir uzantısı ve Netanyahu’nun ‘Büyük İsrail’ olarak adlandırdığı şeye ilişkin açıklamalarının bir yansıması olarak gördüklerini” belirtirken, uluslararası topluma “müdahale ve planları engelleyecek yaptırım” çağrısında bulundu.
Filistin yanlısı “Barış Şimdi” hareketi Netanyahu hükümetinin her fırsatta Batı Şeria’daki ilhakı derinleştirdiğini belirterek, “Bu politika kanı durdurmak yerine artıracaktır” uyarısında bulundu.
Uluslararası toplum ise E-1 planına sert şekilde karşı çıkıyor. Avrupa Birliği, Almanya, İspanya, İslam İşbirliği Teşkilatı, Norveç ve Birleşmiş Milletler, bu adımın iki devletli çözümü tamamen ortadan kaldıracağı uyarısında bulundu. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Tutumumuz nettir: Doğu Kudüs dahil Batı Şeria’daki İsrail yerleşimleri uluslararası hukuka aykırıdır” diyerek planın bölgeyi böleceğini ve Filistin’in yaşayabilirliğini ciddi biçimde zedeleyeceğini vurguladı.
Kaynak: Milliyet, Hürriyet
Diğer İçerikler
