Irak Elektrik Bakanlığı, 23 Aralık 2025’te İran’dan gelen doğal gaz akışının tamamen durduğunu duyurdu. Bakanlığın açıklamasına göre bu kesinti nedeniyle ülke elektrik sisteminde yaklaşık 4 bin ile 4 bin 500 megavat arasında üretim kaybı yaşandı ve mevcut üretim kapasitesi daraldı.
İran gazı, Irak’ın elektrik üretiminde kritik bir role sahip. Ülkenin toplam elektrik üretiminin yaklaşık üçte biri İran’dan ithal edilen gazla çalışan santraller tarafından sağlanıyor. Gaz akışının durması, özellikle kış dönemi yaklaşırken şebeke üzerindeki baskıyı artırdı ve günlük arz saatlerinde ciddi aksamalar riskini doğurdu.
Irak hükümeti, kesintiyi yönetmek için Petrol Bakanlığı ile koordinasyon içinde yerli alternatif yakıt kullanımına başladı; ancak bu geçici önlemler, uzun vadeli çözüm yerine yalnızca kısa süreli rahatlama sağlıyor.
Kesintinin nedeni konusunda resmi açıklama sınırlı kalırken, İran tarafının Irak’a gönderdiği bildirimde “acil durumlar” ve artan iç talep nedeniyle distribüsyonun durdurulduğu belirtildi. Bu da İran’ın kendi enerji ihtiyacını önceliklendirdiği ve dışa verdiği gazı kısmen durdurduğu şeklinde yorumlanıyor.
ABD Baskısı ve Irak’ın Alternatif Gaz İthalatı Planlarının Kesintiye Uğraması
Irak, elektrik üretiminde dışa bağımlılığı azaltma çabaları kapsamında Türkmenistan gazını İran üzerinden ithal etme planları geliştirmişti. Bu kapsamda İran’ın boru hattı altyapısını kullanarak yılda yaklaşık 5 milyar metreküp gazın Irak’a aktarılması hedefleniyordu. Ancak ABD yönetimi bu planı engelledi, çünkü bu girişimin İran’a fayda sağlayabileceği ve mevcut yaptırımları ihlal edebileceği gerekçesiyle onay vermedi.
Bu gelişme, Irak’ın enerji arzını çeşitlendirme stratejisini sekteye uğrattı ve ülkeyi bir kez daha enerji tedarik güvenliğinde zorluklarla karşı karşıya bıraktı. Yatırım ve altyapı geliştirme çalışmalarına rağmen, İran üzerinden Türkmen gazı ithalatının engellenmesi, Bağdat’ın enerji politikalarındaki esnekliği kısıtladı.
Uzmanlara göre Irak, enerjide bağımlılığı azaltmak ve krizleri önlemek için diğer alternatif tedarikçilerle (örneğin LNG veya Katar-Umman gibi ülkelerden doğalgaz) iş birliğini ve enerji altyapısını güçlendirme yollarını değerlendirmek zorunda. Ancak bu tür projeler zaman ve yüksek maliyet gerektiriyor.
Enerji Krizinin Etkileri ve Sosyal Yansımaları
Irak’ta doğalgaz kesintisi ve engellenen alternatif planlar, elektrik arzında kesintiler ve belirsizliklere yol açıyor. Bu durum özellikle kış aylarında enerji talebinin arttığı dönemde halkın günlük yaşamını ve üretim faaliyetlerini olumsuz etkileyebilir. Enerji kesintileri, ekonomik üretim, sağlık hizmetleri ve kritik altyapı hizmetlerinde baskıyı artırma riski taşıyor.
Hükümet yetkilileri, hem İran ile yeni bir gaz tedarik anlaşması sağlamayı hem de enerji sektöründe reformlar ve yatırımlarla dışa bağımlılığı azaltmayı hedefliyor.
Diğer İçerikler
