Ateşkesin Ardından İşgal Güçleri Gazze’den Ayrılmaya Başladı

Gazze’de uzun süren çatışmaların ardından İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes anlaşması yürürlüğe girdi. Anlaşma kapsamında İsrail ordusu, Gazze'nin bazı bölgelerinden kısmi çekilmeye başlarken, rehinelerin serbest bırakılmasına yönelik taslak da onaylandı. Bu gelişme, bölgede umutları yeşertirken, çekilme sırasında yaşanan saldırılar endişe yaratıyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümet, Gazze'deki savaşı sona erdirmeyi ve İsrailli esirleri geri getirmeyi hedefleyen ateşkes anlaşmasını onayladı. ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve damadı Jared Kushner'in de katıldığı kabine toplantısında, 5 aşırı sağcı bakan anlaşmaya "hayır" oyu verse de çoğunluk kabul etti. Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich dahil bu bakanlar, Ben-Gvir ve Smotrich’in liderliğindeki partilere mensup.

Anlaşmanın detayları İsrail basını tarafından yayımlandı. Buna göre, İsrail ve Hamas tarafından imzalanan ve arabulucu ülkeler (Mısır, Katar, Türkiye) tarafından onaylanan belge, çatışmaların derhal sona ermesini, hava saldırıları, top atışları ve kara operasyonlarının durdurulmasını kapsıyor. Ateşkesin yürürlüğe girmesiyle İsrail ordusu, 24 saat içinde "sarı hat" olarak tanımlanan sınıra çekilecek. Bu süreçte Hamas, 72 saat içinde tüm İsrailli esirleri (hayatta olan 20 kişi dahil) serbest bırakacak.

Rehinelerin Serbest Bırakılmasına Yönelik Taslak Onaylandı

Rehinelerin serbest bırakılmasına yönelik taslak anlaşma, İsrail kabinesi tarafından onaylandı ve bu, ateşkesin kritik bir parçası olarak öne çıkıyor. Anlaşmaya göre, ilk 72 saatlik süreçte Hamas, 20 canlı rehineyi ve ölü askerlerin bilgilerini Katar, Mısır, Türkiye ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin katılımıyla oluşturulan ortak mekanizmaya devredecek. İsrail tarafı, Gazze’de 48 İsrailli esir bulunduğunu, bunlardan 20’sinin hayatta olduğunu belirtiyor. Buna karşılık, İsrail hapishanelerinde 11 binden fazla Filistinli tutuluyor. İnsan hakları örgütleri, bu tutukluların işkence ve tıbbi ihmal altında bulunduğunu rapor ediyor.

ABD Başkanı Trump, dün yaptığı açıklamada, İsrail ile Hamas’ın ateşkes ve esir değişimi planının ilk aşaması üzerinde anlaştığını duyurmuştu. Netanyahu da anlaşmayı "ulusal zafer" olarak nitelendirerek, tüm rehinelerin 13 Ekim Pazartesi günü evlerine döneceğini belirtti. Hamas adına Mısır'daki görüşmelere liderlik eden Halil El-Hayya ise ABD, Arap arabulucular ve Türkiye’nin garantileriyle savaşın bittiğini ifade etti. Serbest bırakma süreci, herhangi bir tören veya medya kapsamı olmadan, ABD, Katar, Mısır ve Türkiye’den oluşan ortak komite tarafından denetlenecek.

Anlaşmanın ardından tam çekilme gerçekleşecek ve Gazze’ye insani yardımlar derhal başlayacak. 19 Ocak 2025 tarihli karara dayalı olarak günde 600 yardım tırı girişi sağlanacak. Çekilme sonrası İsrail, çekildiği bölgelere yeniden giremeyecek. Hava gözetimi ise ilk 72 saatte askıya alınacak.

Ateşkesin kabulüyle İsrail askerleri, Gazze Şeridi'nde işgal edilen bazı bölgelerden "ayarlanmış konuşlanma hatlarına" çekilmeye başladı. İsrail devlet televizyonu KAN ve Ordu Radyosu'na göre, bazı tugaylar Gazze'den ayrıldı. Bölgeden gelen görüntülerde, İsrail ordusuna ait çok sayıda tank ve zırhlı aracın Gazze sınırından uzaklaştığı görülüyor.

Ancak çekilme, bazı bölgelerde topçu ateşi ve hava saldırıları eşliğinde gerçekleşiyor. Görgü tanıklarına göre, İsrail savaş uçakları ve topçu birlikleri, Gazze kentinin doğusunu, Netzarim Koridoru çevresini, Refah'ın kuzeybatısındaki Şakuş bölgesini ve Han Yunus'un kuzeydoğusunu hedef aldı. Sivillerin kaldığı ev ve çadırlara ateş açıldığı, sis bombalarının atıldığı bildirildi. Gazze Sağlık Bakanlığı, son saldırılardaki ölü ve yaralı sayısına dair henüz açıklama yapmadı.

ABD, Ateşkesi İzlemek İçin 200 Asker Gönderecek

ABD'li yetkililer, Associated Press'e (AP) yaptığı açıklamada, Gazze'deki ateşkesi desteklemek ve izlemek üzere İsrail'e yaklaşık 200 asker göndereceklerini duyurdu. CENTCOM'un kuracağı "sivil-askeri koordinasyon merkezi", insani yardım akışını, lojistiği ve güvenliği kolaylaştıracak. Bu ekip, ateşkesin uygulanmasını ve Gazze'de sivil hükümete geçişi izleyecek.

Bu anlaşma, Mısır’ın Şarm eş-Şeyh kentinde Türkiye, Mısır ve Katar’ın katılımıyla, ABD’nin gözetiminde dört gün süren dolaylı müzakerelerin başarısı. "Gazze Savaşı’nın Tamamen Sona Erdirilmesi" başlıklı belge, Trump’ın Gazze savaşını bitirme planının ilk aşamasını oluşturuyor. Ateşkes, 11 Ekim Cumartesi erken saatlerde tam olarak yürürlüğe girecek; İsrail askerlerinin Gazze’nin %53’ünü kontrol eden hatta çekilmesiyle süreç hızlanacak. Filistinli kaynaklar, esir takasının yanı sıra 250 mahkûm ve 1.700 Gazzeli’nin serbest bırakılmasını bekliyor.