İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), savaş nedeniyle ciddi psikolojik travmalar yaşayan yedek askerleri terhis etmeye hazırlanıyor. Geçtiğimiz hafta sessizce uygulamaya konulan yeni politika, Savunma Bakanlığı Rehabilitasyon Dairesi tarafından %30 ve üzeri ruh sağlığı engeli tanınan askerleri kapsıyor.
Bu oran, genellikle travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi tanılarla belirleniyor ve kişinin günlük hayatını ve iş gücünü ciddi şekilde etkiliyor. Yeni uygulama kapsamında, bu tanıya sahip askerler bir askeri ruh sağlığı uzmanı tarafından değerlendirilecek. Uzmanın uygun görmediği askerler yedek hizmetten çıkarılacak.
Yetkililer, uygulamanın artan intihar vakalarıyla bağlantılı olmadığını öne sürse de, kararın zamanlaması dikkat çekiyor. Temmuz ayında biri Gazze gazisi olan Daniel Edri’nin de aralarında bulunduğu dört asker intihar etti.
Mayıs ayında Haaretz gazetesi, IDF ile Savunma Bakanlığı arasında travmaya dair veri paylaşımı eksikliği bulunduğunu ortaya koymuştu. Askerlerin ruh sağlığı durumları, kendileri bildirmedikçe ordu tarafından bilinmiyor ve bazıları bu nedenle tekrar göreve çağrılmıştı.
Eski IDF Ruh Sağlığı Dairesi Başkanı Prof. Eyal Fruchter, travma geçirmiş askerlerin yeniden savaşa gönderilmesinin TSSB’yi daha da ağırlaştırabileceğini vurguladı: “Bu insanlar zaten yüksek risk altında. Onları tekrar cepheye göndermek çok kötü bir fikir.”
IDF’nin paylaştığı verilere göre, 2023 yılında 7, 2024’te 21 asker intihar etti. 2025 için resmi rakam açıklanmasa da, şu ana kadar en az 17 asker daha yaşamına son verdi. Bu sayılar yalnızca görevdeyken yaşanan vakaları kapsıyor.
Yeni uygulamaya göre, acil çağrıyla göreve çağrılan yedekler, üç gün içinde değerlendirmeye alınacak. Aktif olmayanlar ise belirlenen uzmanlar tarafından incelenecek. Askerler karara itiraz edebilecek.
Henüz resmi bir terhis gerçekleşmese de, Ynet’e konuşan bir asker, Gazze’ye giderken telefonla aranarak görevden alındığını belirtti. Asker, kendisine “hiçbir açıklama yapılmadan ve sıfır hassasiyetle” bilgi verildiğini söyleyerek tepki gösterdi. “400 günden fazla görev yaptım, ruh sağlığım bozuldu. Beni bırakmaları gerekiyordu ama bu şekilde değil. Bu kadarını hak etmedik,” diyen asker, sürecin daha insani yürütülmesi gerektiğini vurguladı.
Diğer İçerikler
