Cezayir, Fransız Sömürgeciliğini Suç Sayan Yasayı Kabul Etti

Cezayir Parlamentosu, Fransa’nın ülkedeki sömürge dönemini “suç” olarak tanımlayan ve Paris’ten resmî özür ile tazminat talep eden yasayı oybirliğiyle kabul etti.

h4 { font-size: 24px !important; } Print Friendly and PDF

Devlet televizyonunun bildirdiğine göre yasa, sömürgeciliğin yüceltilmesini de suç kapsamına alıyor.

Bu adım, Cezayir ile Fransa arasındaki diplomatik ilişkilerin giderek gerildiği bir dönemde atıldı. Gözlemciler, iki ülke arasındaki ilişkilerin, Cezayir’in 63 yıl önce bağımsızlığını kazanmasından bu yana en düşük seviyelerden birine gerilediğini belirtiyor.

Fransa’nın 1830–1962 yılları arasında Cezayir’deki sömürge yönetimi, kitlesel katliamlar, zorla göç ettirmeler ve kanlı bir bağımsızlık savaşıyla sonuçlanmıştı. Cezayir, savaşta 1,5 milyon kişinin hayatını kaybettiğini savunurken, Fransız tarihçiler daha düşük rakamlar veriyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron geçmişte Cezayir’in sömürgeleştirilmesini “insanlığa karşı suç” olarak nitelendirmiş, ancak resmî bir özür dilememişti.

Parlamentoda oylama sırasında milletvekillerinin ulusal bayrak renklerinde atkılar taktıkları ve “Yaşasın Cezayir” sloganları attıkları bildirildi. AFP’nin aktardığına göre yasa metninde, Fransa’nın “neden olduğu trajedilerden hukuki olarak sorumlu olduğu” belirtiliyor ve “tam ve adil tazminatın Cezayir devleti ve halkının devredilemez bir hakkı” olduğu ifade ediliyor.

Paris yönetimi ise henüz yasaya ilişkin bir açıklama yapmadı

Yasa, Batılı ülkeler üzerinde sömürgecilik ve kölelik dönemleri için tazminat taleplerinin yükseldiği, müzelerde bulunan yağmalanmış eserlerin iadesi çağrılarının arttığı bir dönemde kabul edildi.

Cezayirli milletvekilleri uzun süredir Fransa’dan, Algiers’in koruyucusu olarak görülen ve 1830’da Fransız işgali sırasında götürülen 16. yüzyıla ait “Baba Merzoug” adlı bronz topun iadesini talep ediyor. Topun şu anda Fransa’nın Brest kentinde bulunduğu biliniyor.

Fransa, 2020 yılında 19. yüzyılda Fransız güçlerine karşı savaşırken öldürülen 24 Cezayirli direnişçinin naaşlarını ülkeye geri göndermişti.

Geçtiğimiz ay Cezayir, Afrika ülkelerinin adalet ve tazminat taleplerini gündeme getirmek amacıyla uluslararası bir konferansa da ev sahipliği yaptı. Cezayir Dışişleri Bakanı Ahmed Attaf, oluşturulacak hukuki çerçevenin, yapılacak iadelerin “bir hediye ya da lütuf” olarak görülmesini engelleyeceğini söyledi.

 

Tüm hakları SDE'ye aittir.
Yazılım & Tasarım OMEDYA