ABD, Suriye Halkına Karşı Yıllardır Kullandığı YPG(SDG)’nin Fişini Çekti: Suriye’de Federalizm Olmaz, Tek Yol Şam

ABD’nin uzun yıllardır sahada destek verdiği YPG (SDG) için yolun sonu görünüyor. Şam’da gerçekleştirilen kritik zirvede, ABD arabuluculuğunda Suriye yönetimiyle YPG (SDG) arasında daha önce varılan 8 maddelik anlaşmanın uygulanması için süreç yeniden başlatıldı. ABD’nin Türkiye Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, görüşme sonrası yaptığı açıklamada, “Suriye’de federalizm işlemez. Tek yol Şam” mesajı verdi.

Başkent Şam’daki Halk Sarayı’nda, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, ABD’li diplomat Tom Barrack ve YPG (SDG) lideri Mazlum Abdi ile bir araya geldi. Görüşmeye ayrıca Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ve Fransa’nın Suriye temsilcisi Jean-Baptiste Faivre de katıldı. Görüşmenin merkezinde, Mart 2024’te varılan ve siyasi temsil, ateşkes, anayasal haklar ve kurumsal entegrasyon gibi başlıkları içeren 8 maddelik mutabakatın uygulanması yer aldı.

ABD: Federalizm Olmaz, Şam'a Bağlanın

Tom Barrack, zirve sonrası yaptığı açıklamada YPG (SDG)’ye net mesajlar verdi. Barrack, “SDG ile Suriye hükümeti arasındaki ilişkilere dair görüşüm, Suriye hükümetinin YPG (SDG)’yi  bahsettiğimiz çerçeveye dahil etme konusunda büyük ve benzersiz bir ilgi gösterdiği yönünde. İşte fırsat şimdi. Dünya yardım etmek istiyor. Herkes birbirini tamamlıyor. Kendimize engel olmamalıyız. Hepimiz uzlaşmalı ve şu sonuca varmalıyız: tek ülke, tek millet, tek ordu, tek Suriye” diyerek özerklik taleplerinin desteklenmeyeceğini vurguladı. YGP (SDG)’nin süreci yavaş ilerlettiğini ifade eden Barrack, “YPG için Şam dışında bir yol yok. Tek bir yol var, o da meşru Suriye devletiyle bütünleşmek” dedi.

8 Maddelik Anlaşmanın Detayları

Mart 2024’te ABD arabuluculuğunda taraflarca imzalanan 8 maddelik mutabakat şu başlıkları içeriyor:

1. Siyasi Temsil: Tüm Suriyelilerin etnik veya dini fark gözetmeksizin devlet kurumlarına katılımının sağlanması.
2. Kürt Statüsü: Kürtlerin anayasal güvence altına alınması ve Suriye'nin asli halklarından biri olarak tanınması.
3. Ateşkes: Tüm ülkede kalıcı silahsız ortamın sağlanması.
4. Kurumların Entegrasyonu: Kuzeydoğu’daki sivil ve askeri yapıların merkezi yönetime devredilmesi.
5. Mülteci Dönüşü: Güvenli geri dönüşlerin devlet teminatıyla sağlanması.
6. Ülke Birliği: Suriye’nin toprak bütünlüğünün korunması.
7. Bölücülüğe Karşı Duruş: Toplumsal barış ve ortak vatan söyleminin güçlendirilmesi.
8. Uygulama Takvimi: 2025 yılı sonuna kadar adım adım uygulamaların yürürlüğe girmesi için komitelerin kurulması.

YPG’nin Arap Bölgelerinden Çekilmesi Gündemde

Şam’a yakın kaynaklara göre, görüşmede SDG’nin özellikle Arap çoğunluklu Rakka ve Deyrizor gibi bölgelerden tamamen çekilmesi de gündeme geldi. Mazlum Abdi’nin bu konuda değerlendirme için süre talep ettiği, ancak Şam yönetiminin kesin tavır aldığı bildirildi.

PKK'dan Fesih Mesajı

Zirve öncesinde dikkat çeken bir gelişme ise terör örgütü PKK’dan geldi. Örgüt elebaşı Abdullah Öcalan, yayınladığı video mesajda PKK’nın feshedildiğini duyurdu. DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan da “11 Temmuz’da Süleymaniye’de yapılacak açıklamayla tarihî bir sürece tanıklık edeceğiz” dedi.

Yeni Dönem: Tek Devlet Vurgusu

ABD’li diplomat Tom Barrack’ın, “Artık herkesin uzlaşması gerek. Federal yapı mümkün değil. Herkesin katkı sunduğu bir Suriye’yi inşa etmeliyiz.” sözleriyle özetlediği yeni yaklaşım, Batı'nın YPG (SDG)’ye verdiği yıllarca süren desteğin sona erdiğini açıkça ortaya koydu. Bu gelişme, Suriye’de merkezî yönetimle uyumlu ve toprak bütünlüğüne dayalı yeni bir siyasi sürecin başlangıcı olarak yorumlanıyor.