Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yayımladığı 2024 Dünya Enerji Yatırımları Raporu’na göre, küresel yatırım trendlerinde çarpıcı bir değişim yaşanıyor. Yapay zekaya yapılan yatırımlar, enerji sektöründeki girişim yatırımlarını üçe katlayarak 2024 yılında 84 milyar dolara ulaştı. Artan maliyetler, yüksek faiz oranları ve politika belirsizlikleri nedeniyle enerji yatırımları ivme kaybederken, sermaye daha çok yapay zeka tabanlı projelere yönelmeye başladı.
Enerjiyle ilgili risk sermayesi yatırımları 2024’te 8 milyar dolar azalarak düşüş gösterdi. Bu yıl, şirketlerin enerji Ar-Ge harcamaları ise son dört yılın en düşük büyüme oranını kaydetti. Kurumsal enerji Ar-Ge yatırımları yalnızca yüzde 1 artarak son on yılın en zayıf performansını gösterdi. Özellikle batarya, yenilenebilir enerji, nükleer ve kömür teknolojileri gibi alanlardaki yatırımlar duraksadı.
Yapay Zeka Enerji Sektöründe de Fırsatlar Yaratıyor
Yapay zekaya olan yoğun ilgi, yalnızca teknolojik değil, aynı zamanda enerji sistemlerinin daha verimli yönetimi ve optimizasyonu açısından da yeni kapılar aralıyor. Uzmanlara göre, enerji talebinin yönetimi, üretim-tüketim dengesi ve şebeke altyapılarının modernizasyonu gibi konularda yapay zeka büyük rol oynayacak.
Çin, Enerji Ar-Ge’sinde Avrupa’yı Geride Bıraktı
Raporda dikkat çeken bir diğer başlık ise Çinli şirketlerin Ar-Ge alanındaki yükselişi oldu. 2025 itibarıyla Çin merkezli firmalar, küresel kurumsal enerji Ar-Ge harcamalarında yüzde 38’lik payla liderliğe yükselirken, Avrupa merkezli şirketler yüzde 27’lik payla ikinci sıraya geriledi. Çin’de kamu-özel sektör işbirliğinin daha iç içe olması, inovasyon süreçlerini hızlandırarak özellikle temiz enerji zincirlerinde rekabet avantajı sağladı.
2015 yılında Ar-Ge yatırımlarında ağırlık ABD ve Avrupa merkezli otomotiv ile petrol-doğalgaz devlerindeyken, 2024 itibarıyla tablo büyük ölçüde değişti. Çinli batarya üreticisi CATL ve elektrikli araç üreticisi BYD ile birlikte Tesla da listeye girerken, Denso, Schneider Electric ve Robert Bosch gibi elektrifikasyon odaklı firmalar da öne çıktı. İlk 20 listesinde kalan tek petrol-gaz şirketleri ise Petrochina, Sinopec ve Saudi Aramco oldu.
Enerji Dönüşümü İnovasyona Bağlı
Rapor, enerji sektöründeki özel sermaye yatırımlarının yavaşlamasının, enerji dönüşümünün gidişatını tehlikeye atabileceğine işaret ediyor. Yatırımların yalnızca kaynaklara değil, yenilikçi teknolojilere yönelmesi gerektiğini vurgulayan analizde, yapay zekanın sağladığı ivmenin gelecekte enerji sektöründe de kilit bir rol oynayacağı belirtiliyor.
Diğer İçerikler
