Klasik olarak bildiğimiz şey, varlığımızın biyolojik döngüsünün nispeten basit olduğudur: Doğarız, yaşarız, ölürüz. Son. Ancak varoluşu hücresel düzeyde incelediğinizde işler biraz daha ilginçleşiyor. Giderek artan sayıda yeni çalışma, en azından bazı hücreler için ölümün son olmadığını; aksine, muhtemelen yeni ve tamamen beklenmedik bir şeyin başlangıcı olabileceğini ortaya koyuyor.
“Xenobotlar” olarak bilinen yapay zekâ tasarımlı çok hücreli organizmaların yeni bir sınıfıyla ilgili giderek büyüyen bilimsel araştırmalar oldukça ilgi görüyor. Xenobot’lar ve benzeri biyobotlar/anthobotlar, ölmüş bir organizmadan alınan hücrelerin — örneğin kurbağa embriyosu deri hücrelerinin — yapay zekâ destekli yeniden düzenlenmesi ile oluşturuluyor. Xenobot’lar, yapay bir organizma gibi davranabiliyor: Hareket edebiliyor, çevre ile etkileşebiliyor, hatta bazı görevleri yerine getirebiliyor.
Araştırmacılar, bu bulguların geleneksel “yaşam—ölüm” tanımını sorgulattığını söylüyor. Xenobot’lar, ölen bir organizmanın hücrelerinden türemelerine rağmen “yeni bir yaşam biçimi” olabileceği iddia ediliyor. Hatta bazı bilim insanlarına göre bu, hücrelerin “bilinçli” olabileceğine dair kanıt niteliğinde.
Konu ile ilgili araştırma yapan mikrobiyolog Dr. Peter Noble ve biyoenformatik araştırmacısı Dr. Alex Pozhitkov’a göre ksenobotlar, orijinal biyolojik işlevlerinin ötesinde yeni roller oluşturan hücrelerdir. Yazarlar, ksenobotların bir tür “üçüncü yaşam hâli” oluşturduğunu ve hücrelerin bir organizmanın ölümünden sonra yeni bir şey oluşturmak için yeniden düzenlenebildiğini savunuyor.
Hücrelerin bir tür bilince sahip olduğunu öne süren Hücresel Bilincin Temelleri (CBC) teorisinde bulunan fikirleri inceleyen, 2023 tarihli The Sentient Cell (Duyarlı Hücre) kitabının ortak yazarı biyolog ve hekim William Miller, biyolojik eylemin temel biriminin bilinçli hücre olduğunu; vücudumuzu oluşturan hücrelerin doğuştan gelen bilişsel — hatta bilinçli — yeteneklere sahip olduğunu savunuyor.
Miller’e göre, zeki hücreyi biyolojinin merkezine koymak; genlerin kontrol etmediği, genlerin araç olduğu tamamen yeni bir biyolojik anlatı ortaya çıkarır. Bu anlatıda trilyonlarca organizmanın (insan vücudundaki 30 trilyon hücre) sorunları çözmek, karar almak, karşılıklı destek, ortaklıklar, sinerjiler, karşılıklı bağımlılıklar ve iş birliği için neden bir arada durmayı seçtiğini anlıyoruz. Bu, “en güçlünün hayatta kalması” değildir.
Kaynak:https://www.popularmechanics.com/science/a63917106/cells-conscious-xenobots/
