Rusya ile Ukrayna Savaşında 3 Yıl Geride Kaldı

Rusya ile Ukrayna savaşında 3 yıl geride kaldı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 24 Şubat 2022’de Ukrayna’da "özel askeri operasyon" başlatıldığını ilan etmesiyle başlayan savaş geride milyonu bulan ölümler ve yıkılmış şehirler bıraktı.

Rusya, 2014 yılında ilhak ettiği Kırım da dahil olmak üzere Ukrayna'nın yaklaşık beşte birini kontrol ediyor. Savaş sebebiyle 4 milyon Ukraynalı yerinden edildi 6,8 milyonu ise başka ülkelere sığındı.

Ukrayna, 2024 yılı ağustos ayında Rusya’nın batı sınırındaki Kursk bölgesine bir yıldırım harekatı düzenleyerek Rus toprağını ele geçirmesinden sonra, Kuzey Kore’den gelen askeri birliklerin Rusya’nın saflarında çatışmalara dahil olduğuna yönelik iddialar ortaya atıldı. Rusya ele geçirilen toprakların büyük bir kısmını geri almayı başardı.

Eski ABD Başkanı Joe Biden'ın Ukrayna'ya uzun menzilli ATACMS füzesi kullanımı için izin vermesiyle Kiev, Rus topraklarını Amerikan yapımı bu füzelerle vurmaya başladı. 

Rusya, bu saldırılara karşı 21 Kasım 2024’te ilk defa Oreşnik isimli hipersonik füzeyi kullanarak cevap verdi.

Kiev yönetimi Rusya ile savaşında Batı'dan hem askeri hem diplomatik destek gördü. Ukrayna ordusuna tanklar, füze savunma sistemleri, uçaklar dahil olmak üzere büyük askeri yardımlar yapıldı.

Ocak 2022’den bu yana ABD Ukrayna’ya 175.5 milyar dolar, AB ve üye ülkeleri ise 134 milyar avro (140 milyar dolar) destek verdi.

Ancak ABD başkanı Donald Trump, Washington'un Ukrayna'dan yaklaşık 500 milyar dolar (477 milyar euro) alacağı olduğunu iddia ediyor ve bunun karşılığı olarak nadir toprak elementleri, petrol, doğal gaz ve başka kaynaklarından elde edilecek gelire ortak olmak istiyor.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, 23 Şubat’ta Kiev'de düzenlenen "Ukrayna. Yıl 2025" forumunda yaptığı basın toplantısında,  savaşın Ukrayna ve Batı’ya toplam maliyetinin yaklaşık 320 milyar dolar olduğunu belirterek, bu miktarın 120 milyar dolarının Ukrayna tarafından, 100 milyar dolarının Avrupa ve diğer ortaklar tarafından, 100 milyar dolarının ise ABD tarafından karşılandığını vurguladı.

Seçim kampanyası sırasında savaşı bitirmeyi vaad eden ABD başkanı Trump, Rusya devlet bakanı Putin ile savaşı sona erdirmek üzere görüşmelere başladı.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov liderliğindeki Amerikan ve Rus heyetleri, 18 Şubat’ta Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da iki ülke arasındaki ilişkileri normalleştirme ve Ukrayna’daki savaşa ilişkin müzakerelere başlamak üzere bir araya geldi. Bu görüşmelere Ukrayna ve Avrupalı müttefikleri çağrılmadı.

Savaşın sonuna yaklaşırken, Ukrayna’nın neyle karşılaşacağı, çatlayan ABD-Avrupa ittifakının nereye savrulacağı bilinmiyor.

Savaşın başlamasından 5 hafta sonra Rusya ve Ukrayna müzakere heyetleri İstanbul'da Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde bir araya gelerek bir mutabakat metninde uzlaşmışlardı. Ne var ki, ABD ve İngiltere savaşan iki ülkenin barışmasına izin vermedi ve Ukrayna heyetine baskı yaparak anlaşmayı engelledi.

Bugün ortada olan en sahici anlaşma zemini İstanbul mutabakatı olmaya devam ediyor.