Fransa’da Başbakan François Bayrou, ülkenin açıkladığı sert tasarruf paketini mecliste kabul ettiremediğini açıkladıktan sonra 8 Eylül 2025 günü (bugün) güven oylamasına gidiyor. Parlamento dağılımı ve muhalefetin birlikteliği göz önüne alındığında, Bayrou’nun oylamayı kaybetme olasılığı yüksek görünüyor; bu durumda Macron yönetimi yeni bir hükümet kurmak, erken seçim çağrısı yapmak ya da farklı bir yol aramakla karşılaşacak.
Bayrou’nun paketinde 2026 bütçesindeki açığı kapatmak üzere öngörülen yaklaşık €43.8 milyar tutarındaki kesintiler ve bazı kamu tatillerinin kaldırılması gibi düzenlemeler bulunuyor. Bu tasarruf önlemleri hem kamuoyunda hem de siyasi partiler arasında kuvvetli tepki çekti; sola yakın partiler ile aşırı sağ ve bazı merkez gruplar ortak noktalarda Bayrou’ya karşı birleşti.
Krizin kökünde 2024’te yapılan erken seçimlerin ardından oluşan parçalı Ulusal Meclis var. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un bu tablodan çıkış arayışı, ardı ardına gelen kısa ömürlü başbakan atamalarına yol açtı; Bayrou, 2024 sonbaharından beri göreve getirilen son başbakanlardan biri. Bu kırılgan denge, bugünkü güven oylamasını hem siyasi hem de kurumsal bir dönemeç hâline getirdi.
Hükümet düşerse Macron’un önünde üç ana seçenek var: (1) Mecliste kabaca en fazla sandalye sayısına sahip blok liderine yeni bir başbakan görevlendirmek, (2) erken milletvekili seçimi ilan etmek, (3) Cumhurbaşkanlığından çekilmek (çok düşük ihtimal). Bu seçeneklerin her birinin hem iç siyasete hem de AB düzeyinde ekonomik istikrara etkileri olacak.
Piyasalar belirsizliği fiyatlıyor: Avro bölgesi endeksleri ve Paris borsası, oylama öncesi sınırlı dalgalanma gösterse de yatırımcılar Fransa’nın mali disiplinine ilişkin soru işaretleri nedeniyle uzun vadede risk primi artışına dikkat ediyor. Analistler, hükümet istikrarsızlığının kamu borç maliyetlerini yükseltebileceği uyarısında bulunuyor.
Sokakta da tansiyon yükseliyor. Sendikalar ve sosyal hareketler hükümetin tasarruf paketini protesto için kitlesel grevler ve “blokaj” çağrıları yapıyor; sosyal medyada yayılan “Bloquons tout / 10 Eylül” türü eylem çağrıları, ülke çapında kesintiler riskini gündeme getirdi. Bu gösteriler, 2018 “Sarı Yelekliler” hareketini andıran sosyal huzursuzluklara yol açabileceği endişesini doğuruyor.
Diğer İçerikler
