Max Planck Demografi Araştırma Enstitüsünün Raporunda, Gazze’de savaş kaynaklı ölümlerin Filistin Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı resmi rakamların çok üzerinde olduğu belirtildi. Enstitünün Salı günü yayımladığı verilere göre 7 Ekim 2023 ile 31 Aralık 2024 arasında Gazze’de en az 78 bin 318 kişi doğrudan savaş nedeniyle hayatını kaybetti. Daha sonraki analizler ise 6 Ekim 2025 itibarıyla toplam ölüm sayısının 100 bini aştığına işaret ediyor.
Yaşam Beklentisi Yarı Yarıya Düştü
Filistin Sağlık Bakanlığı bugüne kadar 69 bin 733 kişinin öldürüldüğünü açıklasa da Max Planck Enstitüsü, ulusal ve uluslararası kaynakları bir araya getirerek bu sayının çok daha yüksek olduğunu tespit etti. Raporda Filistin Sağlık Bakanlığı’nın verilerine ek olarak B’Tselem, Birleşmiş Milletler’e bağlı kurumlar ve Filistin Merkezi İstatistik Bürosu gibi kuruluşlardan yararlanıldı. Enstitü, Gazze’de yaşam beklentisinin 2023’te yüzde 44, 2024’te ise yüzde 47 oranında düştüğünü, bunun savaşın yıkıcı etkisinin büyüklüğünü gösterdiğini belirtti. Bu düşüş, savaş olmasaydı Gazze’deki insanların ortalama 34 ila 36 yıl daha uzun yaşayabileceğini gösteriyor.
Demografik Model Soykırım Örüntüleriyle Benzerlik Taşıyor
Raporda, savaşta hayatını kaybedenlerin yaş ve cinsiyet dağılımının, Birleşmiş Milletler Çocuk Ölümü Tahmin Grubu’nun geçmiş soykırım vakalarında tespit ettiği demografik kalıplarla benzerlik gösterdiği ifade edildi. Araştırmacılar buna rağmen soykırımın hukuki bir tanım gerektirdiğini ve çalışmanın bu konuda doğrudan bir değerlendirme yapmadığını vurguladı. Raporun yazarlarından Ana C. Gomez-Ugarte, sundukları ölüm oranlarının büyük olasılıkla gerçek kayıpların en düşük sınırını temsil ettiğini söyledi. Gomez-Ugarte, çalışmalarının yalnızca doğrudan savaş kaynaklı ölümleri içerdiğini, açlık, hastalık ve sağlık hizmetlerine erişimin çökmesi gibi dolaylı etkilerin hesaba katılmadığını belirtti.
Ateşkese Rağmen Saldırılar Sürdü
Gazze’de ABD arabuluculuğunda 11 Ekim’de başlayan ateşkese rağmen İsrail saldırıları devam etti. Gazze makamlarına göre ateşkes döneminde İsrail’in yaklaşık 500 ihlali kaydedilirken en az 339 Filistinli bu süreçte hayatını kaybetti. Max Planck Enstitüsü’nün raporu, Gazze’deki insan kaybının resmi rakamlardan çok daha büyük olduğunu bilimsel verilerle ortaya koyan en kapsamlı çalışmalar arasında gösteriliyor.
