Belgede, Ocak-Mayıs 2025 döneminde Kongo topraklarında 6.000’e kadar Ruandalı askerin bulunduğu ve aralarında üst düzey isimlerin de yer aldığı birçok Ruandalı yetkilinin operasyonlarda doğrudan rol aldığı belirtiliyor. Raporun yazıldığı dönemde (Mayıs ayına kadar) 1.000 ila 1.500 Ruandalı askerin hâlâ AFC/M23 tarafından kontrol edilen bölgelerde aktif olduğu bildiriliyor.
Bu rapor, Kinşasa ile Kigali arasında 27 Haziran'da Washington’da imzalanan barış anlaşmasından sadece günler sonra yayımlandı ve uluslararası kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.
Mayıs ayında BM Güvenlik Konseyi'ne sunulan ve Temmuz başında açıklanan belgede, Ruanda ordusunun (RDF) KDC topraklarında M23/AFC koalisyonuna verdiği destek ayrıntılı şekilde ele alınıyor. Özellikle Goma ve Bukavu’nun ele geçirilmesinde Ruandalı askerlerin etkin rol oynadığı vurgulanıyor.
Kigali’nin ayrıca, eski FDLR militanlarını keşif ve istihbarat faaliyetleri için yeniden silahlandırdığı belirtiliyor.
Kabarebe ve Diğer Üst Düzey İsimler Suçlamaların Odağında
Rapor, Ruanda Savunma Kuvvetleri’nin (RDF) doğu KDC’deki operasyonlarının planlayıcısı ve yöneticisi olarak, eski Ruanda Genelkurmay Başkanı ve şu anki Bölgesel İşbirliği Bakanı James Kabarebe’nin adını öne çıkarıyor. Kabarebe, Şubat 2025’te ABD Hazine Bakanlığı tarafından, M23’e verilen destekleri organize ettiği gerekçesiyle yaptırım listesine alınmıştı.
Ayrıca Ruanda Genelkurmay Başkanı General Vincent Nyakarundi ve Ruanda Yüksek Askerî Mahkemesi Başkanı General Patrick Karuretwa da raporda adı geçen diğer önemli isimler.
RDF'nin, KDC ile sınırda bulunan Goma’nın karşısındaki Gisenyi kentinde bir ileri karargâh kurduğu da raporda yer alıyor. Bu askeri varlığın asıl amacının FDLR’yi etkisiz hale getirmek değil, yeni topraklar ele geçirmek ve etki alanını genişletmek olduğu belirtiliyor.
Uzmanlar, Ruanda'nın bu müdahalelerle yalnızca askeri üstünlük değil, aynı zamanda mineral kaynaklara erişim, tarım arazileri ve KDC'de siyasi nüfuz elde etmeyi hedeflediğini ve bu eylemlerin uluslararası yaptırımlara yol açabileceğini ifade ediyor.
Zorunlu Katılımlar, Yeni Savaşçı Dalgası ve KDC’nin Cevabı
Raporda ayrıca AFC/M23 koalisyonunun, eski FARDC askerleri, Wazalendo savaşçıları, diasporadan gönüllüler ve eski Ruanda askerleri gibi çeşitli gruplardan oluşan yeni savaşçılarla gücünü artırdığı belirtiliyor. Bazılarının gönüllü olarak katıldığı, bazılarının ise zorla silah altına alındığı aktarılıyor.
Öte yandan KDC hükümeti, kendi tarafında da Wazalendo ve FDLR gibi grupları yardımcı kuvvetler olarak kullanmaya devam ediyor. Bu grupların, son çatışmalarda zayıflamış olsalar da yeniden organize oldukları ve misilleme saldırılarına başladıkları kaydediliyor.
Kigali: Suçlamaları Reddetti, Barış Anlaşmasına Vurgu Yaptı
Ruanda hükümeti ise BM raporundaki suçlamaları reddederek, 27 Haziran’da Washington’da imzalanan barış anlaşmasına bağlılıklarını yineledi.
Ruanda Hükümeti Sözcüsü Yolande Makolo, “Ruanda, FDLR’nin etkisiz hale getirilmesini de içeren bu barış anlaşmasının uygulanmasına tamamen bağlıdır,” açıklamasında bulundu.
Diğer İçerikler
