Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) öncülüğünde 26 Temmuz’da kurulan “Barış ve Birlik Hükümeti”, Afrika Birliği (AfB) ve birçok uluslararası aktör tarafından sert bir şekilde reddedildi. Yeni yönetim, Darfur’un Nyala kentinde ilan edildi. Hükümetin başına HDK lideri Muhammed Hamdan "Hemedti" Dagalo getirilirken, Başkanlık Konseyi’nde 15 kişi yer aldı. Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey (SPLM-N) lideri Abdülaziz el-Hilu yardımcılığı, sivil siyasetçi Muhammed Hasan et-Taayşi ise başbakanlığı üstlendi.
Koalisyon, yeni hükümetin laik, demokratik ve adem-i merkeziyetçi bir Sudan hedeflediğini savunsa da kabinede birçok silahlı grubun komutanı yer aldı. İçişleri Bakanı olarak Süleyman Sandal, liderlik konseyi üyesi olarak da Tahir Hacer atandı.
Afrika Birliği Barış ve Güvenlik Konseyi, 30 Temmuz’da yaptığı açıklamada bu girişimi “meşru olmayan” bir oluşum olarak tanımladı. AfB’ye göre, söz konusu hükümet Sudan’ın varlığını tehdit ediyor, ülkeyi parçalanmaya sürüklüyor ve Cidde Bildirgesi ile BMGK kararları çerçevesinde yürütülen barış sürecini baltalıyor. Afrika Birliği yalnızca Hartum merkezli geçici Egemenlik Konseyi ile Başbakan Kamil İdris liderliğindeki Port Sudan hükümetini tanıdığını vurguladı. Ayrıca üye devletler ve uluslararası aktörlere TASIS koalisyonunu tanımama ve hiçbir şekilde destek vermeme çağrısında bulunuldu.
Arap Birliği de benzer şekilde HDK’nin bu adımını “askerî güçle fiili bir durum yaratma” çabası olarak değerlendirdi. Suudi Arabistan taraflara ülkenin bölünmesi ve kaosa sürüklenmesi riskinden kaçınma çağrısı yaptı. BM yetkilileri ise paralel hükümetin Sudan’da bölünmeyi derinleştireceği ve diplomatik görüşmeleri daha da karmaşık hale getireceği uyarısında bulundu.
HDK, söz konusu hükümeti ABD’nin arabuluculuğunda yapılacak 29 Temmuz barış görüşmeleri öncesi ilan ederek kendisini bir “devlet otoritesi” olarak meşrulaştırmaya çalıştı. Örgüt şu anda Darfur ve Kordofan’ın büyük kısmını kontrol ederken, Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) ise Hartum, kuzey ve doğu bölgelerde hâkimiyetini sürdürüyor. Uzmanlar, bu durumun Sudan’ın fiilen bölünmesine yol açabileceğini belirtiyor. Öte yandan Afrika Birliği, çatışmayı körükleyen dış aktörleri—özellikle Birleşik Arap Emirlikleri’ni—dolaylı yoldan suçlarken, Abu Dabi bu suçlamaları reddetti.
Sudan’daki savaş şimdiye kadar on binlerce cana mal olurken, yaklaşık 13 milyon kişi yerinden edildi. HDK’nin kurduğu hükümetin ise hem yardım faaliyetlerine zarar verebileceği hem de yeni silahlı grupların ortaya çıkmasına yol açabileceği belirtiliyor. Özgürlük ve Değişim Güçleri’nin (Demokratik Blok) açıklamasında, Afrika Birliği’nin tutumu memnuniyetle karşılandı ve Sudan’ın komşu ülkeleriyle birlikte istikrarsızlığa açık bir bölge olduğu vurgulandı.
Kaynaklar: Al Jazeera, All Africa, Rfi
Diğer İçerikler
