Haftanın Ekonomi ve Finans Değerlendirmesi (15-21 Temmuz 2019)
Türkiye Ekonomisi
Derecelendirme Kuruluşlarının Türkiye Açıklaması
Geçen hafta yurtiçi piyasalardaki en önemli gelişmelerden birisi uluslararası derecelendirme kuruluşlarından Fitch’in TCMB Başkanı Çetinkaya’nın görevden alınmasını gerekçe göstererek Türkiye’nin BB olan kredi notunu bir kademe düşürerek BB-‘ye indirmesi oldu. Not görünümünü negatif olarak teyit eden kuruluş, Başkan değişikliğinin yanı sıra büyümenin düşmesi, enflasyonun yüksekliği ve Türkiye'nin Rusya'dan aldığı S-400 hava savunma sistemlerinin teslimatına karşı ABD yaptırımlarının not değişikli kararlarında etkisi olduğunu öne sürdü. Öte yandan diğer bir derecelendirme kuruluşu olan S&P S-400 teslimatı nedeniyle ortaya konulabilecek ABD yaptırımlarının Türkiye'nin bankacılık sektörünü hedef almadığı müddetçe Türkiye'nin kredi notunun düşürülmeyeceğini açıkladı.
Sanayi Üretim Endeksi
Yurtiçi piyasalarda takvim etkisinden arındırılmış Mayıs ayına ilişkin sanayi üretim endeks verisi açıklandı. Verinin yıllık bazda %2,35 düşüş sergilemesi beklenirken %1,3 oranında düştü. Alt endekslerde yer alan imalat sanayi ile madencilik ve taşocakçılığı endekslerindeki gerileme de dikkat çekti.
İşsizlik Oranı
Açıklanan bir diğer veri de Nisan ayına ilişkin işsizlik oranı oldu. Veri, geçen senenin aynı dönemine kıyasla 3,4 puan artarak %13 seviyesine yükseldi. Veriye ilişkin detaylar incelendiğinde ise tarım dışı işsizlik oranının 3,6 puan artarak %15’e yükseldiği, 15-24 yaş arası genç nüfusa ilişkin işsizlik oranının da 6,3 puan yükselerek %23,2 olduğu gözlemlendi.
Bütçe dengesi
2018 yılı Haziran ayında 25,6 milyar TL olan merkezi bütçe açığı 2019 yılı Haziran ayında 12.1 milyar TL olarak gerçekleşti. Bütçe gelirlerindeki artış %7,6 olurken, harcamalar %12,5 azaldı. Bütçe gelirlerindeki zayıflama dikkat çekerken ilk iki çeyrekteki bütçe açığı 78,6 milyar TL ile tarihi yüksek seviyesine ulaşmış oldu. Vergi gelirleri Mayıs ayında zayıflamıştı, Haziran ayındaki sınırlı artış da ekonomik aktivitedeki zayıflığa işaret ediyor. İthalat hacmindeki düşüş nedeniyle ithalde alınan KDV’nin 2018 yılının Haziran ayına kıyasla %20 üzerinde daralması, iç talepteki zayıflama nedeniyle motorlu taşıtlara uygulanan ÖTV’nin azalması bütçe gelirlerindeki artışı sınırlandırırken, faizler, cezalar, paylar kaleminde kaydedilen artış bu dönemde öne çıktı.
Konut Sektörü
Yurtiçi tarafta konut piyasalarındaki olumsuz gidişat dikkat çekiyor. TÜİK tarafından açıklanan verilere göre Haziran’da konut satışları yıllık bazda %48,6 gerileme kaydetti. Öte yandan ilk defa satılan konut sayısı yıllık bazda %59,2; ikinci el konut satışları da %38,9 azaldı.
Dünya Ekonomisi
ABD Merkez Bankası’ndan Faiz İndirimi Beklentisi
Fed cephesinde faiz indirimi beklentileri yükseldi. New York Fed Başkanı John Williams’ın enflasyon ve faizlerin düşük olduğu bir ortamda ekonomideki potansiyel risklerin gerçekleşmesini beklemeyi göze alamayacaklarını ifade etmesinin ardından Fed’in bu ayki para politikası toplantısında hız faiz indirimine gidebileceği yönündeki beklentiler arttı.
Çin Ekonomisi
Çin piyasalarındaki verilere baktığımızda Çin ekonomisinin ikinci çeyrekte yıllık bazda %6,2 oranında büyüdüğünü görmekteyiz. Bu oranın Çin için oldukça düşük kaldığını söylemek doğru olacaktır; çünkü Çin 1992 yılından bu yana en düşük yıllık bazdaki büyüme oranın gerçekleştirmiş vaziyette. Bu durum piyasalarda Çin’in para politikasını ekonomiyi destekleyici nitelikte uygulayacağına yönelik algıları güçlendirdi.
